يک گام تا اخذ مجوز قطعي از بانک مرکزي

غلامحسن تقي نتاج ضمن تاکيد بر ضرورت ساماندهي بازار پول کشور توسط بانک مرکزي بر اين اعتقاد است که بانک مرکزي براي رسيدن به شرايط مطلوب در بازار پول بايد صبور باشد و حوصله به خرج دهد. 

او با بيان اينکه ساماندهي بازار پول کشور با بحران و نا به ساماني صورت نمي پذيرد، افزود: ساماندهي بايد با راهبرد مناسب و جلب مشارکت ها محقق شود ضمن اينکه بايد نقشه ي راه تعريف شده اي وجود داشته باشد و به مرور زمان با اجراي نقشه ي راه و با مشارکت همه ي عوامل ذي ربط قانوني و موسسات اعتباري اين ساماندهي انجام پذيرد تا شاهد آثار مثبت و مبارک آن باشيم.

بانک مرکزي صبورباشد
مدير عامل بانک مهر اقتصاد با ذکر اين نکته که بخش قابل توجهي از مسير ساماندهي بازار پول توسط بانک مرکزي طي شده، اهميت اقدامات پاياني ساماندهي بازار پول را مورد تاکيد قرار داد و با ذکر اين مثال که «بسياري از تصادفات نزديک هاي مقصد رخ مي دهد»، گفت: درخواست ما از سکاندار ساماندهي موسسات پولي اين است که در مراحل نهايي رسيدن به مقصد يک مقدار صبورتر باشند.
وي ادامه داد: موسسات پولي و بانکي اکنون به اين بلوغ رسيدند که به ضرورت ساماندهي موسسات پولي و بانکي با اعتقاد توجه داشته باشند و براي تحقق اين ساماندهي تلاش کنند، تلاشي همگاني و با مشارکت اعتقادي.

يک گام تا اخذ مجوز قطعي از بانک مرکزي
نتاج در مورد آخرين وضعيت بانک تحت مديريت خود نيز گفت: بانک مهر اقتصاد تمامي اقدامات لازم را براي اخذ مجوز نهايي از بانک مرکزي با هماهنگي مستمر اين بانک انجام داده و در واقع بايد گفت بانک از ۱۰۰ درصد کار ۹۵حدود درصد را به پايان رسانده است و تنها کار باقيمانده مجموعه ي مهر اقتصاد براي اخذ مجوز قطعي، انجام پذيره نويسي ۵۱ درصد از سهام است که بحمدلله بخش اعظم فرآيند پذيره نويسي نيز به انجام رسيده است. 

وي به اخذ موافقت اصولي تبديل موسسه ي قرض الحسنه بسيجيان به موسسه ي مالي و اعتباري مهر در زمان رياست آقاي شيباني بر بانک مرکزي اشاره کرد و به بيان برخي از اقدامات مدنظر بانک مرکزي از سوي مجموعه ي مهر پرداخت و گفت: يک موسسه ي مالي و اعتباري بايد برخي از اقدامات را از جمله مبحث افزايش سرمايه، تنظيم سبد دارايي ها مطابق با الزامات بانک مرکزي و انجام اصلاحات در زير ساخت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات را انجام دهد که البته اين اقدامات سال ها زمان مي برد اما؛ مجموعه ي مهر اقتصاد براي انطباق خود با قوانين بانک مرکزي بسياري از اين اقدامات اصلاحي را انجام داد. 

نتاج به کاهش سرمايه تاسيس بانک و موسسه ي مالي و اعتباري در سال ۸۷ اشاره کرد و افزود: در آن سال ها قوانين به اين صورت تغيير کرد که تاسيس يک موسسه ي مالي و اعتباري به سرمايه ي ثبتي ۱۵۰ ميليارد توماني و تاسيس يک بانک به سرمايه ۲۰۰ ميليارد توماني نياز دارد؛ به اين صورت اختلاف سرمايه بين موسسه ي مالي و اعتباري و بانک ۵۰ ميليارد تومان تعيين شد. اين درحاليست که فرصت هاي ارائه ي خدمات و کسب بازدهي بانک بسيار بيشتر از يک موسسه ي مالي و اعتباري است. البته پس از مدتي ضوابط بانک مرکزي دچار تغيير شد و اين بار سرمايه ي تاسيس موسسه ي مالي و اعتباري به۳۰۰ ميليارد تومان و سرمايه تاسيس بانک به ۴۰۰ ميليارد تومان رسيد که بازهم اين اختلاف معني دار نيست و تاسيس موسسه ي اعتباري غيربانکي توجيه ندارد. 

به گفته ي او؛ با وجود اينکه هزينه هاي فعاليت يک موسسه ي مالي و اعتباري و بانک شبيه يکديگر است اما فرصت هاي ارائه و کسب درآمد براي يک بانک به مراتب بيشتر از يک موسسه ي مالي و اعتباري است. ضمن اينکه اگر چنين شرايطي ادامه پيدا کند، هميشه متقاضي بانک خواهند بود و اين اشکالي است که بايد دربخش تنظيم مقررات به آن توجه شود.

حل بحران هاي پولي در راستاي کمک به بانک مرکزي
مديرعامل بانک مهر اقتصاد در ادامه اين مطلب را هم مورد اشاره قرار داد که علاوه بر تعهدات متداولي که در قوانين و مقررات وجود دارد، در طي اين سالها تعهد اضافه تري نيز بر روي دوش مجموعه مهر گذاشته شد. 

او به ساماندهي صندوق هايي از جمله عدل اسلامي همدان و سپيدان فارس و غيره که در ساليان گذشته با بحران مواجه شدند، نيز اشاره کرد که مجموعه مهر مسئوليت ساماندهي آنها را پذيرفت تا پس از حل اين بحران، مجوز فعاليت خود را دريافت کند، بانک مهر اقتصاد تعهد خود در اين زمينه را کاملا اجرا کرد. 

نتاج گفت: هر مجموعه سازماني بايد براي محيط پيرامون خود مفيد باشد؛ روزي که بانک مرکزي براي حل بحران هاي پولي کشور از مجموعه مهر استمداد خواست، اين مجموعه به رغم زيان هاي قابل توجه براي ساماندهي بازار تمام توان خود را بکار گرفت.بنابراين مجموعه اي که به اين صورت در راستاي حاکميت قانون تلاش مي کند نشانگر آن است که ظرفيت هاي قابل توجهي دارد که بايد روز به روز تقويت شود تا بتوان در بحران هاي جدي تر به کمک نظام پولي و بانکي کشور بيايد. 

وي ادامه داد: به رغم اينکه در قوانين و مقررات چنين الزامي نيست اما مجموعه سازماني مهر اين مسئوليتها را پذيرفت و بحران ها را به تعبيري جمع کرد تا خدشه اي به مديريت پولي و بانکي کشور وارد نسارد. 

نتاج در عين حال خاطر نشان کرد: روزگاري که مجموعه موسسه مالي و اعتباري مهر بخش قابل توجهي از ظرفيت هاي خود را صرف حل بحران هاي پولي در کشور کرده است و واقعا هزينه هاي رواني و فشاري که در آن سالها به اين مجموعه وارد آمد، قابل برآورد نيست. 

وي به زمان ورود خود به مجموعه مهر اقتصاد در سال ۸۸ اشاره کرد و گفت: زمانيکه اينجانب به مجموعه مهر آمدم، بانک مرکزي تاکيد بر افزايش سرمايه ۴۰۰ ميلياردي داشت که با توجه به گستردگي بانک اين شرط را پذيرفتيم و پرونده را براي طرح در شوراي پول و اعتبار آماده کرديم.

سپرده قانوني ۲ هزار ميليارد توماني مهر اقتصاد
مديرعامل بانک مهر اقتصاد،تصويب اساسنامه بانک مهر اقتصاد مطابق ماده ۳۰ قانون پولي و بانکي کشور در شوراي پول و اعتبار (در اسفند ماه سال ۸۸ )را مورد اشاره قرار داد و افزود: يکي از شروطي که براي اجراي مصوبه شوراي پول و اعتبار توسط بانک مرکزي مطرح شد، تامين سپرده قانوني بود. 

وي اضافه کرد: در حاليکه بسياري از موسسات پولي و بانکي نتوانستند اين الزام قانوني را که جزء سياست هاي پولي هر کشوري است، محقق کنند؛ مجموعه بانک مهر اقتصاد بيش از ۲ هزار ميليارد تومان نقدينگي را نزد بانک مرکزي سپرده گذاري کرد و اين سپرده اکنون نزد اين بانک محفوظ است.
به گفته وي، اگرچه براي يک بانک کنار گذاشتن اين مقدارنقدينگي سخت است اما بانک مهر اقتصاد در راستاي قانونمندي ، اين اقدام را انجام داد و اين در حاليست که حتي برخي از بانک هاي مجاز اين اقدام را ناقص انجام مي دهند و يا از اجراي آن شانه خالي مي کنند. 

وي به وجود ۸۰۰ شعبه و ۱۴ ميليون سپرده گذار در مجموعه بانک مهر اقتصاد اشاره کرد و افزود: با وجود درخواست هاي بسيار براي توسعه خدمات، اما به دليل اينکه نظر بانک مرکزي بر عدم توسعه شعب بانکها بود، شعب خود را در سقف مذکور نگه داشتيم.

حضور مهر اقتصاد در بازار سرمايه کمرنگ شد
نتاج در ادامه با اعلام اينکه، به رغم وجود جذابيت هاي بسيار بازار سرمايه، بانک مهر اقتصاد از توسعه سرمايه گذاري ها در بازار سرمايه نيز جلوگيري کرد، گفت: حجم قابل توجهي از سرمايه گذاري هاي بانک مهر اقتصاد در بازار سرمايه بود اما به منظور اجراي قوانين و مقررات بانک مرکزي سعي کرديم به مرور حضور در بازار سرمايه را هم کمرنگ تر کنيم. 

وي تصريح کرد: همه اينها در شرايطي است که مجموعه مهر اقتصاد و شرکت مهر اقتصاد ايرانيان هر روز مي توانستند موجي در بازار سرمايه ايجاد کنند اما در تبعيت از بانک مرکزي ايجاد موج را کنار گذاشتيم و سعي کرديم فعاليت هاي خود را به سمت بانکداري ببريم و از حوزه مشارکت در بازار سرمايه صرف نظر کنيم. 

وي بر توسعه و تقويت زير ساخت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات بانک مهر اقتصاد هم اشاره کرد و گفت: مهر اقتصاد سايت پشتيباني منحصر به فردي را براي مديريت داده ها ايجاد کرده تا اگر به هر دليلي در سيستم ارتباطات مشکلي ايجاد شد، با فاصله زماني بسيار پائيني مديريت اطلاعات و ارتباطات بانکي به محل امن تري منتقل شود و کار بانک بلافاصله در سراسر کشور ادامه پيدا کند.

مهر اقتصاد را به اعطاي نرخ سود بالا متهم کردند
او به يکي ديگر از اقدامات مجموعه مهر در جهت تطبيق محصولات از جمله سپرده ها و اعطاي وام با ضوابط بانک مرکزي اشاره کرد و گفت:برخي مجموعه مهر اقتصاد را متهم کردند که نرخ سود بالاتري اعطا مي کند در حاليکه اصلا اين طور نيست. ممکن است مجموعه سود علي الحساب و سود قطعي که در پايان هر سال داديم، از بانک هاي ديگر بيشتر شده باشد که اين نشانگر بهره وري و کارايي بانک مهر اقتصاد است. 

وي تاکيد کرد: نرخ سود سپرده علي الحساب بانک مهر اقتصاد مشابه از بانک هاي ديگر است ولي در پايان سال با تسويه حساب سود قطعي که انجام مي شود و همچنين بازدهي قابل توجه بانک در آن سال و با رويکرد پياده سازي قانون عمليات بانکي بدون ربا و مطابق دستور العمل بانک مرکزي مابه لتفاوت سود علي الحساب با سود قطعي به سپرده گذاران پرداخت شد که اين مهم در نظام بانکي کشور بي سابقه و يا حداقل کم سابقه است. 

مديرعامل بانک مهر اقتصاد متذکر شد: تنها اقدام باقيمانده بين ما و بانک مرکزي واگذاري ۵۱ درصد از سهام بانک (به مبلغ۲۰۰۰ ميلياردريال) است. 

وي با بيان اينکه فرآيند پذيره نويسي سهام بايد با تعامل چند سازمان از جمله بانک مهر اقتصاد، سازمان بورس، بانک مرکزي و سازمان ثبت شرکتها انجام شود،گفت:توصيه خاضعانه ما و توقع ما اين است که با توجه به آنکه در پايان سال مالي قرار داريم، اين اقدام اخير بانک مرکزي مشکلاتي را ايجاد مي کند و بهتر است نام اين بانک ها مجددا به سايت بانک مرکزي برگردد تا کليه موسسات پولي و بانکي کشور که فرزندان بانک مرکزي تلقي مي شوند به خدمت رساني خود ادامه دهند.

پذيره نويسي سهام بانک سه تا شش ماه زمان مي برد
نتاج به جلسه اخير خود با رئيس کل محترم بانک مرکزي و معاون نظارتي محترم بانک و تاکيد آنها بر تسريع اقدامات اخذ مجوز قطعي اشاره کرد و ضمن بيان اين مطلب که امور اداري و قانوني پذيره نويسي سهام زمان بر است، گفت: وقتي يک مجموعه بانکي با ۲۰ سال سابقه فعاليت بخواهد سهام خود را واگذار کند، قطعا بايد اقداماتي را با هماهنگي سهامداران قبلي انجام دهد و اين اقدام به مدت زمان منطقي نيازمند است. 

وي با ذکر اين نکته که درصد بيشتري از سهام بانک متعلق به سهامداران قبلي است، متذکر شد: هم اکنون سهامداران قبلي بايد از درصد مالکيت حداکثري خود که اصطلاحا به آن سلب مالکيت و سلب حق تقدم مي گويند، صرف نظر کنند؛ در واقع اين جلب رضايت آنها به عنوان صاحبان حق از اهميت بسياري برخوردار است و هماهنگي هاي مقدماتي آن انجام شده است. 

وي ادامه داد: قطعا اين مسئله يک روزه قابل انجام نيست و يک دوره زماني ۳ تا ۶ ماه را مي طلبد. اگرچه سعي ما اين است که اين فرآيند هر چه زودتر انجام شود اما تمام فرآيندهاي پذيره نويسي سهام در دست و اراده بانک نيست. 

به گفته نتاج، هر چقدر مجوز تبديل به بانک مهر اقتصاد ديرتر صادر شود، بانک بيشتر ضرر مي کند مثلا حساب هاي جاري و فعاليت هاي ارزي ما فعال نشده و به صورت گسترده نمي توانيم ضمانت نامه ها صادر کنيم؛ بنابراين خود ما در انجام اقدامات لازم براي تبديل به بانک تاکيد و تعجيل داريم.

در دوره قبلي مشکلاتي در صدور مجوز ايجاد شده بود
مديرعامل بانک مهر اقتصاد در واکنش به اين سوال که آيا در دوره گذشته بانک مرکزي به مجموعه مهر اقتصاد پيشنهاد ادغام يا پذيرفتن قيمومت برخي از موسسات پولي شد، گفت:در هيچ کجاي قانون نوشته نشده است که براي اخذ مجوز بانک، صندوق ها و موسسات پولي ديگر را بايد در خود ادغام يا به اصطلاح بهتر "جذب" نماييد. 

وي ادامه داد: اما متاسفانه در دوره گذشته به ما اين پيشنهاد شد که البته بانک نپذيرفت و سپس به ما عنوان کردند که بنابراين از ما هم انتظار و توقع مجوز نداشته باشيد که اين بخشي از همان پيچ و خم هاي اداري بود که گريبانگير ما شد.

بانک مرکزي اعتماد به نفس موسسات پولي را نگيرد
مديرعامل بانک مهر اقتصاد اظهار داشت: بانک مرکزي بايد کاري کند که مجموعه هاي پولي و بانکي با اعتماد به نفس بيشتري حرکت کنند نه اينکه اين اعتماد به نفس را به شکل هاي مختلف از آنها بگيرد.
وي گفت: توصيه شخصي ما اين است که بانک مرکزي صبور باشد و به دنبال موسسات مقتدر باشد تا موسسات بانکي محافظه کار و ترسو چرا که اقتصاد به ريسک پذيران منطقي نيازمند است نه محافظه کاران عافيت طلب!

نقش آفريني بانک مهر اقتصاد در اقتصاد کشور
وي با اشاره به اين که از دو سال پيش تا کنون هيچ شعبه اي افزوده نشده گفت: هم اکنون حدود ۸۰۰ شعبه در سراسر کشور داريم که به صورت آنلاين علاوه بر ارايه خدمات بانکي متداول به اعطاي تسهيلات و وام و دريافت اقساط مي پردازند. 

نتاج با اشاره به اين که در حوزه حمايت از کار آفرينان و صنعت گران در سال جاري بيش از يک ميليون فقره تسهيلات پرداخت کرده است، افزود: در سال گذشته ۸۰۰ هزار فقره تسهيلات و وام پرداخت کرديم که مبلغ آن حدود ۱۰ هزار ميليارد تومان بوده و در نه ماهه سال ۹۲ نيز بالغ بر ۱۴ هزار ميليارد تومان تسهيلات و وام پرداخت شده است. 

مدير عامل بانک مهر اقتصاد استقرار و ترويج بانکداري اسلامي را از اهداف اصلي اين بانک عنوان کرد و گفت: اين بانک براي ترويج بانکداري اسلامي مبادرت به برگزاري نمايشگاه در مصلي هاي تمام کشور کرد و در کنار آن با برگزاري مسابقه اي فرهنگي در اين باره تلاش نمود تا مردم را با عقود اسلامي و بانکداري اسلامي آشنا کند که با استقبال بيش از ۱۲۰ هزار نفري مواجه شد، همچنين به منظور آشنايي بيشتر کارکنان با مقوله بانکداري اسلامي در حدود ۳۰۰ هزار نفر ساعت کلاس هاي آموزشي احکام فقهي بانکداري بدون ربا برگزار کرده است. 

وي با اشاره به تاکيد مقام معظم رهبري مبني بر حمايت از توليد ملي خاطر نشان کرد: در اين چارچوب و در غياب کمبود منابع در بانک هاي دولتي اين بانک بيش از ۱۰۰۰ ميليارد تومان به صنايع و توليد کنندگان اختصاص داده است. 

نتاج افزود: بانک مهر اقتصاد يکي از بانک هاي برتر در تخصيص وام هاي خرد به مردم است به نحوي که تا امسال حدود ۳ ميليون نفر از وام قرص الحسنه اين بانک بهره مند شده اند و بيش از ۴ هزار ميليارد تومان وام قرض الحسنه اعطا شده است که در سال ۹۲ و طي ۹ ماهه اخير به بيش از ۱۳۸ هزار نفر بالغ بر ۶۰۰ ميليارد تومان وام قرض الحسنه پرداخت شده است.