به گزارش
اخباربانک، موفقیت حذف صفر از واحد پول ملی ایران وابستگی شدیدی به موفقیت در مقابله با تورم نسبی آن دارد. اگر دولت تنها به حذف صفرهای پول ملی اکتفا کند و اصلاحات اقتصادی فراگیر و جامعی را اجرا نکند، سیاست حذف صفر به تنهایی کارساز نخواهد بود. هرگونه اقدامی در زمینه حذف صفر از پول ملی نیازمند قرار گرفتن روند حرکتی اقتصاد کشور در مسیر تورم کاهنده است چرا که در صورت عدم مهار تورم ارزش پول به سرعت کاهش یافته و ناگزیر از اضافه کردن مجدد صفر در مقابل اسکناس ها خواهیم بود.
سابقه حذف صفر از پول ملی در کشورهای جهان
حذف صفر از پول ملی در چندین کشور تابهحال انجامشده است و بر اساس شرایط متفاوت هر کشور سبب بهبود اقتصاد و یا ایجاد تورم شده است. برای مثال چین، پرو، برزیل، ونزوئلا و … در زمانهای مختلف اقدام به حذف صفر از پول خود کردند و برخی در این مسیر موفق بوده و برخی نیز شکست خوردند. یکی از تجربیات ناموفق این اقدام، کشور آرژانتین بوده است. این کشور در فاصله سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۶ در سه مرحله ۱۱ صفر از پول ملی خود حذف کرد. در این اقدام آرژانتین واحد جدیدی وابسته به دلار معرفی کرد و پس از بحران مالی سال ۲۰۰۲ میلادی دچار بحران اقتصادی شدیدی شد.
اما ترکیه یک نمونه موفق از اجرای برنامه حذف صفر از پول، در راستای سیاست اصلاح پولی و اقتصادی در سال ۲۰۰۵ است. این کشور در برخی از برهههای زمانی تورم بالای ۱۰۰ درصد را نیز تجربه کرده بود؛ اما با تدوین و اجرای سیاست تثبیت اقتصادی اقدام به حذف ۶ صفر از پول ملی خود کرد. با اجرای موفقیتآمیز سیاست اصلاح اقتصادی این کشور توانست لیر جدید را معرفی کرده و اقتصاد خود را تثبیت سازد.
سابقه تصمیم حذف صفر از پول ملی ایران
تصمیم به حذف صفر از پول ملی کشور به دهه ۷۰ برمیگردد. این موضوع در دستور کار سال ۱۳۷۲ قرارگرفته بود ولی اقدام خاصی برای آن صورت نگرفت. دلیل مطرحشدن حذف صفر تورم بالا در آن زمان بود که به دلیل آزادسازی اقتصاد و شوکهای نفتی پس از جنگ و سرازیر شدن دلارهای نفتی به اقتصاد ایران بوده است. با شروع دولت فعلی، بحث حذف صفر از پول ملی دوباره قوت گرفت و بهعنوان یک لایحه در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
مزایا و معایب حذف صفر از پول ملی
تسهیل نقلوانتقال پول، کاستن حجم آن در مقیاس کلان، صرفهجویی در هزینههای چاپ اسکناس، هزینههای معاملاتی در مباحث مالی کشور، تسهیل تنظیم صورتحسابهای مالی و اثرات مثبت روانی در جامعه از مزایای حذف صفر از پول ملی است.
از معایب حذف صفر نیز میتوان به هزینه سنگین جایگزینی اسکناسها، ناسازگاری دفاتر و صورتهای مالی دادههای قدیم و جدید اشاره کرد. همچنین افزایش قیمت کالاها، عدم نظارت دقیق بر بازارها نیز از دیگر معایب این اقدام است.
این تصمیم چه تأثیری بر زندگی و معیشت مردم میگذارد؟
با توجه به اقدامات مختلف صورت گرفته و تجربیات دیگر کشورها این سیاست بهتنهایی تأثیر خاصی بر اقتصاد مصرفی جامعه نخواهد داشت؛ اما این تأثیر بیشتر تأثیر روانی بر زندگی مردم دارد. بااینحال بیشترین تأثیر در حوزه حسابداری و افزایش هزینه شرکتها وجود دارد. این هزینه جهت تبدیل حسابهای مالی و صورتهای حسابداری به شرکتها تحمیل میشود. این اتفاق همانند هزینهای است که در سال ۲۰۰۰ میلادی با وارد شدن به هزاره جدید به شرکتهای جهان تحمیل شد و شرکتها مجبور به تغییر اعداد و ارقام و تقویمهای خود شدند.
تا زمانی که تورم داخلی کم و اقتصاد باثباتی وجود نداشته باشد، با اجرای سیاست حذف صفر از پول ملی نمیتوان انتظار نتایج مثبتی در اقتصاد و روند قیمتها داشت؛ بنابراین بانک مرکزی و سایر نهادهای مالی و پولی تصمیمگیرنده باید همه جوانب موجود را در نظر بگیرند تا در کنار رفع حذف صفر از پول ملی کشور، بهبود شرایط اقتصادی را نیز شاهد باشیم.