اگرچه اخبار روزهای پایانی هفته به زیان بورس نبود و حتی بواسطه برخی اظهارنظرها کمی از نگرانیها کاسته شد اما ترس از اتفاقات و تحولات پیش رو در کنار بیتفاوتی تیم اقتصادی دولت به بسیاری از مشکلاتی که بورس با آن مواجه است، مانعی برای رسیدن بازار به مرز تعادل بود. در نتیجه معاملات روز گذشته شاخص کل با افت 8 هزار واحدی تا ارتفاع دو میلیون و 106 هزار واحدی عقب نشست. ارزش معاملات با کاهش جدی 37 درصدی ناشی از عدم تلاش برای جمعآوری صفوف فروش به 1.2 همت رسید و رقمی بالغ بر 320 میلیارد تومان از چرخه بازار خارج شد.
در حوزه سیاسی، به نظر میرسد بیانات روز جمعه رهبر معظم انقلاب تا حدودی در ایجاد آرامش در جامعه و نوسانات قیمت در بازار ارز و طلا موثر بوده است. از طرف دیگر رئیسجمهور دستور ویژهای برای مداخله و مراقبت در بازارها صادر کرد که طی این دستور، همتی وزیر اقتصاد و فرزین رئیس بانک مرکزی مامور مراقبت و ورود به بازارها شدند و لذا دلار در بازار آزاد کاهشی شد. بیشک تحولات بازار سرمایه به دنیای سیاست گره خورده و حتی تصمیمگیری در مورد دامنه نوسان و موارد دیگر هم به این موضوع ارتباط پیدا میکند. پس همه حواسها به دنیای سیاست است جایی که اگر طرف مقابل کمی کوتاه بیاید و یا واکنش قوی نداشته باشد و قائله ختم بهخیر شود، میتوان به بهبود بازار امیدوار شد و البته جای شلاق سیاست تا مدتها روی تن بازار خواهد ماند و از بین رفتن ترس ریسکهای سیاسی کمی زمانبر خواهد بود.
در کنار این موضوع، انتخابات پیشروی آمریکا و موضع رئیسجمهور جدید در ایالات متحده میتواند مسیر دلار و بازار سرمایه را شفاف کند. روی کار آمدن شخصیتی تندرو در آمریکا و رشد دلار بازار آزاد، احتمالا ریسکهایی را در کوتاهمدت برای بازار خواهد داشت، اما حضور دموکراتها در کاخ سفید، میتواند منجر به افزایش انگیزه دولت برای تکنرخی کردن ارز شود که در نهایت به نفع بازار خواهد بود. در کنار این موضوع، انتخاب جمهوریخواهان در ایالاتمتحده، انتظارات تورمی را افزایش داده و احتمالا به صعود تورم منجر خواهد شد، اما روی کارآمدن حزب مقابل و توافقهای سیاسی ایران و غرب، احتمالا به کاهش انتظارات تورمی میانجامد. این موضوع کاهش میانگین نرخ بهره را در پی خواهد داشت و بورس نیز از این محل منتفع خواهد شد.
و موضوع آخر درخصوص بودجه است که شاید بواسطه تحولات خاورمیانه خیلی مورد توجه نباشد ولی رئیس سازمان بورس که به نظر درک خوبی از ماجرا دارد، در میانههای هفته گذشته خبر از آغاز مذاکره و تعامل با سازمان برنامه و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس داد. "صیدی گفت: روزهای گذشته به صورت جدی بررسی عوامل، مولفهها و بندهای اثرگذار بودجه، بر بازار سرمایه را، آغاز کردهایم تا از طریق شناسایی و رفع مسایلی که در چند سال اخیر به ایجاد نوسانات کاذب در بازار منجر شده، منافع سهامداران را تامین و به سمت جبران ضرر و زیانهای ناشی از احکام بودجه بر بازار سرمایه پیش برویم." البته برای رفع بسیاری از مشکلات نیاز است که برخی از وزرا به ویژه وزیر اقتصاد هم پای کار قرار بگیرند. بنابراین ناشرین عزیز و شرکتهای بورسی از همین امروز باید رایزنی خود را با رئیس سازمان بورس آغاز کرده و خود را برای تحول مثبت و ایجاد ثبات در بودجه آماده کنند.
شک نکنید اگر در این حوزه سیگنال مثبتی صادر شود، واکنش بسیار قوی بازار را در پی خواهد داشت. طی روزهای اخیر در خبرها داشتیم که لایحه بودجه سال 1405 در کنار بودجه 1404 منتشر خواهد شد. البته این لایحه صرفا جهت اطلاع است اما همینکه دیدگاه دولت در 5 حوزه "انقباضی یا انبساطی بودن بودجه" ، "نرخ ارز" ، "انواع نرخگذاریها" ، "میزان مالیات" و "محل جبران کسریها" برای بازار روشن شود، اتفاق خوبی است و بازار احساس بهتری نسبت به پیشبینیپذیر شدن تولید و اقتصاد دریافت خواهد گرفت.
از دید ما بحث ارائه بودجه دوساله اتفاق خوبی است و یک چراغ سبز روشن و شفاف برای بازار است که نشان میدهد چه در انتظار سرمایهگذاران است و با چه دیدی میتوان در بازار حرکت کرد.