به گزارش خبرنگار «اخبار بانک»، نسبت های بسیاری در زمینه سود خالص برای مقایسه بانک ها در نظر گرفته می شود. از این نسبت ها می توان به نسبت بازدهی دارایی ها، سرانه شعب و پرسنل، حاشیه سود خالص، بازدهی سهامداران و .... اشاره کرد.
نسبت بازدهی دارایی ها (ROA)
یکی از نسبت هایی که با دیگر صنایع مشابه می باشد نسبت بازده دارایی ها( سود خالص به دارایی) یا همان ROA است.
جدول زیر بانک ها را در این نسبت برای سال های 1393 و 1392 مقایسه می کند.
بازده دارایی ها | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | کار آفرین | 3.5% | خاور میانه | 6.1% |
2 | خاور میانه | 3.3% | پاسارگاد | 4.6% |
3 | پاسارگاد | 3.1% | سینا | 4.5% |
4 | دی | 2.5% | کار آفرین | 3.8% |
5 | حکمت | 2.4% | حکمت | 3.8% |
6 | سینا | 1.8% | گردشگری | 2.6% |
7 | انصار | 1.7% | دی | 2.4% |
8 | اقتصاد نوین | 1.4% | اقتصاد نوین | 2.1% |
9 | ملت | 1.3% | پارسیان | 2.0% |
10 | صادرات | 0.8% | انصار | 1.8% |
11 | شهر | 0.8% | ملت | 1.3% |
12 | تجارت | 0.6% | سرمایه | 1.3% |
13 | سامان | 0.5% | تجارت | 1.2% |
14 | پارسیان | 0.4% | سامان | 1.2% |
15 | گردشگری | 0.3% | شهر | 0.9% |
16 | قوامین | 0.2% | صادرات | 0.9% |
17 | سرمایه | 0.0% | ایران زمین | 0.9% |
18 | ایران زمین | -0.2% | قوامین | 0.5% |
19 | پست بانک | -2.2% | پست بانک | 0.2% |
نکته قابل توجه این است که بانک های ایران زمین و پست بانک زیانده بوده و نسبت بازدهی دارایی ها منفی شده است. در بانک سرمایه نیز نسبت سود خالص به دارایی ها، تقریبا صفر می باشد. اما همانطور که در جدول فوق قابل مشاهده است بانک های خاورمیانه، کارآفرین، پاسارگاد، حکمت و سینا بهترین بازدهی را در بین بانک ها در سال های 1393 و 1392 با در نظر گرفتن دارایی ها داشته اند.
سرانه سود خالص به ازای هر شعبه و پرسنل
یکی از مقیاس های بزرگی بانک ها تعداد شعب هر بانک می باشد. به عبارت دیگر بانکی که تعداد شعب بیشتری داشته باشد بزرگتر در نظر گرفته می شود. بنابراین می توان گفت که بانکی که به ازای هر شعبه سود بیشتری ساخته باشد عملکرد بهترین در زمینه تحقق سود خالص نسبت به دیگر بانک ها از خود نشان داده است.
جدول زیر سود خالص سرانه هر شعبه را برای بانک ها در سال های 1393 و 1392 نشان می دهد.
سود خالص به ازای هر شعبه | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | خاور میانه | 77,138 | خاور میانه | 102,504 |
2 | پاسارگاد | 38,663 | پاسارگاد | 48,064 |
3 | کار آفرین | 36,629 | کار آفرین | 34,501 |
4 | دی | 30,109 | پارسیان | 27,919 |
5 | اقتصاد نوین | 17,581 | گردشگری | 22,399 |
6 | ملت | 11,397 | اقتصاد نوین | 21,498 |
7 | سینا | 9,793 | دی | 18,154 |
8 | سامان | 7,847 | سینا | 17,475 |
9 | پارسیان | 6,718 | سامان | 13,804 |
10 | شهر | 5,417 | ملت | 10,258 |
11 | انصار | 4,835 | سرمایه | 9,444 |
12 | حکمت | 3,270 | تجارت | 5,027 |
13 | صادرات | 3,165 | انصار | 3,856 |
14 | گردشگری | 2,964 | شهر | 3,833 |
15 | تجارت | 2,882 | حکمت | 3,538 |
16 | قوامین | 1,214 | صادرات | 2,552 |
17 | سرمایه | 398 | قوامین | 2,061 |
18 | ایران زمین | (343) | ایران زمین | 702 |
19 | پست بانک | (2,200) | پست بانک | 130 |
بانک خاورمیانه، پاسارگاد و کارآفرین بهترین عملکرد را نسبت به دیگر بانک ها داشته اند. لازم به ذکر است که ثابت نگه داشتن تعداد شعب از استراتژی های بانک خاورمیانه می باشد. بانک اقتصاد نوین و دی نیز در مقایسه با بانک های پایین جدول در میانگین دو سال به ازای هر شعبه سود بهتری را تحقق بخشیده اند.
در جدول زیر سرانه سود خالص بانک ها به ازای هر پرسنل نشان داده شده است که تقریبا با کمی جابجایی همان نتیجه ای که از سود خالص سرانه هر شعبه بدست آمده است در نسبت زیر نیز قابل مشاهده است.
سود خالص به ازای هر یک از پرسنل | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | پاسارگاد | 3,431 | پاسارگاد | 4,495 |
2 | خاور میانه | 3,009 | خاور میانه | 3,796 |
3 | دی | 2,604 | سینا | 1,979 |
4 | کار آفرین | 1,962 | دی | 1,952 |
5 | اقتصاد نوین | 1,412 | کار آفرین | 1,900 |
6 | سینا | 1,070 | پارسیان | 1,833 |
7 | ملت | 833 | اقتصاد نوین | 1,730 |
8 | شهر | 649 | گردشگری | 1,706 |
9 | انصار | 626 | سرمایه | 952 |
10 | پارسیان | 466 | سامان | 842 |
11 | سامان | 463 | ملت | 604 |
12 | حکمت | 397 | انصار | 519 |
13 | تجارت | 272 | شهر | 465 |
14 | صادرات | 255 | حکمت | 452 |
15 | گردشگری | 230 | تجارت | 390 |
16 | قوامین | 137 | قوامین | 245 |
17 | سرمایه | 41 | صادرات | 212 |
18 | ایران زمین | (52) | ایران زمین | 105 |
19 | پست بانک | (311) | پست بانک | 18 |
نسبت حاشیه سود خالص به اضافه ی هزینه مطالبات
هزینه مطالبات به دلیل نکول مشتریان بانک ها می باشد. این هزینه دارای درصد استانداردی در جهان می باشد. اما در ایران با توجه به اوضاع اقتصادی و زیانده شدن بسیاری از شرکت ها و کسب و کار ها در سال های اخیر، هزینه مطالبات نسبت به دیگر کشورها بسیار بالاتر می باشد. لازم به توضیح است که بسیاری از بانک ها زیرمجموعه برخی از شرکت ها می باشد و برخی دیگر در سرمایه گذاری های بلند مدت خود شرکت هایی را در اختیار دارند، این مسئله باعث می شود که این بانک ها به شرکت های وابسته و فرعی خود تسهیلات بلند مدت پرداخت کرده و وثیقه لازم و کافی برای این تسهیلات در نظر نگیرند.
بنابراین زمانی که این شرکت ها زیان ده شده و در پرداخت تسهیلات خود نکول کنند، هزینه مطالبات بانک ها افزایش پیدا می کند. لذا آنچه که مشخص است بخش عمده دریافت این تسهیلات تحت اختیار مدیریت بانکها نخواهد بود. بنابراین ضروری است که برای مقایسه سود آوری بانک ها نسبت حاشیه سود خالص به هزینه مطالبات بانک ها در نظر گرفته شود.
حاشیه سود خالص به اضافه ی هزینه مطالبات | ||||
|
| 1393 |
| 1392 |
1 | پاسارگاد | 68% | خاور میانه | 78% |
2 | خاور میانه | 66% | پاسارگاد | 74% |
3 | کار آفرین | 65% | سینا | 69% |
4 | دی | 60% | پارسیان | 68% |
5 | اقتصاد نوین | 59% | کار آفرین | 66% |
6 | سینا | 49% | اقتصاد نوین | 57% |
7 | انصار | 43% | دی | 56% |
8 | پارسیان | 40% | گردشگری | 51% |
9 | شهر | 38% | تجارت | 49% |
10 | قوامین | 36% | حکمت | 44% |
11 | حکمت | 36% | انصار | 43% |
12 | سامان | 34% | ملت | 42% |
13 | ملت | 33% | قوامین | 40% |
14 | صادرات | 25% | شهر | 40% |
15 | گردشگری | 25% | سامان | 39% |
16 | تجارت | 20% | صادرات | 23% |
17 | ایران زمین | 2% | سرمایه | 20% |
18 | سرمایه | 1% | ایران زمین | 16% |
19 | پست بانک | -18% | پست بانک | 6% |
به گزارش اخبار بانک، نتیجه بدست آمده نشان دهنده این است که بانک های پاسارگاد، خاورمیانه و کارآفرین بهترین عملکرد را نسبت به دیگر بانک ها داشته اند. لازم به ذکر است که پست بانک با وجود اضافه کردن هزینه مطالبات به سود خالص همچنان زیان ده می باشد. بانک های سرمایه و ایران زمین نیز به طور میانگین در دو سال عملکرد مناسبی نداشته اند.
گفتنی است بانک آینده به دلیل اینکه سال گذشته جزو بانک های مجوز دار نبود،در این بررسی قرار ندارد.