انقلاب خدمات مالی با فناوری‌های نوظهور

صنعت فناوری اطلاعات یکی از صنایع رو به رشد و تاثیرگذار در اقتصاد است که به دلیل اثر سرریز دانشی که به سایر بخش‌های اقتصادی دارد موجبات رشد اقتصادی را فراهم می‌آورد. در واقع فناوری اطلاعات از طریق «بهبود بهره وری، عملکرد کارآتر و نوآوری» به سایر بخش‌های اقتصادی کمک می‌کند.

آنچه بحث روز دنیا در صنعت فناوری اطلاعات است رشد قابل توجه فناوری‌های نوین مانند نسل جدید هوش مصنوعی، کلان داده، روباتیک و اینترنت اشیاست. به طوریکه پیش‌بینی می‌شود این نوع از فناوری موجبات رشد صد درصدی صنعت فناوری اطلاعات را طی دو سال آینده فراهم آورد. ترکیب مصادیق مختلف فناوری‌های نوظهور می‌تواند در خدمات مالی انقلابی ایجاد کند و به تبع آن روندهای آتی صنعت بانکداری را دگرگون سازد.

در واقع به تعبیری اینترنت اشیا شبکه‌ای از دستگاه‌های هوشمند است که از طریق اینترنت به هم متصل هستند و داده‌های حجیم مورد نظر را از این طریق استخراج و به پایگاه بررسی داده منتقل می‌کنند. این فناوری از یک سو با ترکیب با فناوری‌های دیگری مانند بلاکچین باعث ارائه نسل جدیدی از خدمات پرداخت‌های مالی با حداقل تماس ممکن و در عین حال با امنیت بالا خواهد شد. از شواهد آن می‌توان به کمک به احراز هویت در فعالیت خودبانک‌ها (VTM) اشاره کرد؛ خودبانک‌ها علاوه بر قابلیت‌های ATM قابلیت افتتاح حساب، خواباندن چک، امضای الکترونیک را نیز دارا هستند. این دستگاه‌ها به عبارتی یک باجه بانکی کامل هستند که بیشتر فعالیت شعبه‌های سنتی را از طریق ارتباط ویدئویی با کارشناس مالی حتی در ساعات غیراداری و با امنیت بالا، ارائه می‌دهند. این افزایش دامنه خدمات غیرحضوری بانک‌ها می‌تواند به کاهش هزینه‌های بانکداری سنتی بیانجامد گرچه گسترش چنین امکاناتی پیامدهایی نظیر کاهش نیروی کار شاغل در صنعت بانکداری را نیز به همراه دارند.

بعد دیگر استفاده از فناوری‌های نوظهور در صنعت بانکداری، جمع‌آوری و پالایش کلان‌داده‌ها به منظور شخصی‌سازی خدمات ارائه داده شده به مشتریان بانک‌ها خواهد بود. این شخصی‌سازی می‌تواند در ابعاد گسترده‌ای صورت پذیرد، این طیف شامل خدمات غیرمالی مورد نیاز مشتری بر اساس سلائق و سبک زندگی وی تا مشاوره و راهنمایی تخصصی کسب و کار خاص مشتری است.

در صنعت بانکداری، اینترنت اشیا به بانک‌ها کمک می‌کند تا بتوانند تجربیات و ترجیحات مشتریان خود را از طریق اپلیکیشن‌های مالی مورد استفاده ارزیابی نمایند. به این ترتیب بانک‌ها می‌توانند خدمات مالی شخصی‌سازی شده متناسب با نیازهای هر مشتری را ارائه و از این طریق وفاداری آن مشتری به بانک خود را افزایش دهند. این خدمات شخصی‌سازی شده آنقدر می‌تواند گسترش یابد که از دامنه خدمات مالی نیز فراتر رود؛ به عنوان نمونه بانکی در آمریکا به مشتریان خود اپلیکیشن‌های تناسب اندام رایگان ارائه می‌دهد و مشتریانی که در این زمینه دستاوردی داشته باشند از پاداش مالی متناسب از طرف بانک برخوردار می‌شوند.

در خصوص خدمت مالی ارائه شده به اشخاص بر اساس نیاز آنها باید توجه داشت که بانک‌ها با استفاده از اینترنت اشیا به مجموعه کامل و بزرگی از اطلاعات راجع به مشتری خود دسترسی دارند. اینکه مشتریان بانک معمولا از کدام نقاط جغرافیایی به دستگاه‌های خودبانک مراجعه می‌کنند به بانک این امکان را می‌دهد که مکان یابی بهینه‌ای برای دستگاه‌های خودبانک خود اعمال کند. همچنین اینکه مشتری مورد نظر بانک در کدام دسته از کسب و کارهای اقتصادی فعالیت می‌کند، به بانک این شانس را می‌دهد که با تجزیه و تحلیل اقتصادی داده‌های بدست آورده از نوع فعالیت و نیازهای وی با استفاده از اینترنت اشیا، در هنگام مراجعه مشتری به بانک رابطه‌ی مالی مستحکم‌تر ومناسب‌تری را با مشتری ایجاد کند که باعث افزایش سودآوری بانک و هم مشتری گردد.

با لحاظ موارد یاد شده، آنچه برای فعالان سیستم بانکی از مرجع نظارتی گرفته تا هریک از بانک‌های فعال در این صنعت ضروری به نظر می‌رسد، کسب آمادگی لازم برای رویارویی با تحول بزرگ فناوری‌های نوظهور در صنعت بانکداری است. این آمادگی می‌تواند از بررسی موانع قانونی پیاده‌سازی این گونه تکنولوژی‌ها تا آموزش کارکنان و به روزرسانی زیرساخت‌های مورد نیاز را شامل شود.

مهدیه زمردی (کارشناس اقتصادی)