تاسیس موسسات اعتباری،سومین تحول بزرگ در نظام بانکی
به گزارش پایگاه خبری اخبار بانک، چندی است معضل تعاونی‌های غیرمجاز در شبکه بانکی چالش‌هایی را بر سر راه بخش پولی کشور ایجاد کرده است.براساس اطلاعات موجود در سایت بانک مرکزی، پنج موسسه اعتباری نور، ملل، کوثر، توسعه و کاسپین دارای مجوز از بانک مرکزی هستند. در عین حال سپرده‌های این موسسات بنابر تکلیف بانک مرکزی در صندوق ضمانت سپرده‌ها بیمه هستند و این صندوق امنیت این سپرده‌ها را تضمین کرده است. در این گزارش جهت آشنایی بیشتر خوانندگان با نگاهی گذرا، چند موسسه را معرفی کرده است.
موسسه اعتباری ملل
این موسسه اعتباری با قدمت ٣٠ سال از سال ١٣۶۶ با نام صندوق قرض‌الحسنه عسكريه فعاليت خود را آغاز کرد. این موسسه پس از اتمام مراحل پذيره‌نويسي و بررسي و تایيد بانك مركزي و سازمان بورس و اوراق بهادار در ١٢ تیرماه ١٣٩٠ نزد اداره‌كل ثبت شركت‌ها به‌عنوان موسسه مالي و اعتباري سهامي‌عام ثبت شد و معامله سهام موسسه نيز در شركت فرا بورس ايران در حال انجام است. نام این موسسه چندی قبل از عسکریه به ملل تغییر یافت (عسکریه در زبان عربی به معنای ارتش است و برای حضور این موسسه در مجامع بین‌المللی ناگزیر به تغییر نام بوده است).سیدامین جوادی، مدیرعامل موسسه اعتباری ملل نیز در اواخر بهمن‌ماه گذشته اعلام کرده بود که با بانک یک کشور اروپایی مذاکراتی برای تبادل سهام موسسه ملل انجام شد که اخیرا این مذاکرات با تحولات مثبتی همراه شده است.
به گفته جوادی در این مذاکرات موسسه ملل خواهان دریافت ۵١ درصد سهام بانک اروپایی و واگذاری حداکثر ٣٠ درصد سهام موسسه ملل است.وی با اشاره به اینکه امکان حضور سرمایه‌گذاران در مالکیت حداکثر ۴٠ درصد بانک‌ها و موسسات مالی وجود دارد، تحقق این هدف را نیمه دوم سال آینده اعلام کرد که در این صورت موسسه ملل می‌تواند اولین موسسه مالی ایرانی باشد که سهام آن با یک بانک خارجی تبادل می‌شود.به گفته وی، مانده سپرده‌های موسسه اعتباری ملل ١١٠ هزار میلیارد ریال و مانده مصارف و سرمایه‌گذاری موسسه ٧٨ هزار میلیارد ریال و نسبت مصارف به منابع این موسسه ٧٨ درصد است.جوادی درباره نسبت کفایت سرمایه موسسه توضیح داد: نسبت کفایت سرمایه قبل از افزایش سرمایه از ۵۵٠ به ۶٠۶ میلیارد تومان، حدود ٨/ ٧ درصد بود که بعد از افزایش سرمایه به ٩ درصد رسیده و معقول است.بر اساس گزارش حسابرس مستقل نسبت به اولین پیش‌بینی درآمد هر سهم مالی منتهی به ٢٩ اسفندماه ١٣٩۶ که حسابرسی شده است این موسسه اعلام کرده که توانسته در سال ٩۵ بیش از ۴ هزار و ۶٢٩ میلیارد ریال درآمد کسب کند که ١٨ درصد بیشتر از سال قبل از آن است.
موسسه اعتباری کوثر
اولین شعبه صندوق پس‌انداز قرض‌الحسنه کوثر در سال ١٣٨٧افتتاح شد و این موسسه توانست در دوم آذر ماه ١٣٨٨ موافقت اصولی تبدیل به موسسه اعتباری را از بانک مرکزی دریافت کند. سرانجام این موسسه در تاریخ ١٧ بهمن‌ماه ١٣٩١ با سرمایه یک هزار و۵٠٠ میلیارد ریال در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شد. نماد موسسه (وکوثر) نیز در تاریخ نهم اسفندماه ١٣٩١در تابلوی فرابورس درج شد.سرمایه ثبت شده این موسسه شش هزار میلیارد ریال است. عیسی رضایی، مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر نیز پیش‌تر اعلام کرده که در صورت موافقت بانک مرکزی، موسسه کوثر آمادگی تبدیل شدن به بانک را دارد.در بهمن‌ماه ١٣٩١ موسسه قرض‌الحسنه جوانان خیر تحت کفالت موسسه اعتباری کوثر قرار گرفت.این موسسه ارائه خدمات حمایتی به کارکنان وزارت دفاع و بازنشستگان نیروهای مسلح را از تعهدات خود می‌داند.
موسسه اعتباری کاسپین
در راستای سیاست‌های شورای پول و اعتبار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای ساماندهی به بازار غیر‌متشکل پولی و تاسیس و راه‌اندازی موسسات اعتباری و تبدیل تعاونی‌های اعتباری به این گونه موسسات، موسسه اعتباری کاسپین از تجمیع تعاونی‌های اعتبار فرشتگان، امید جلین گرگان، کشاورزان مازندران، حسنات اصفهان، دامداران و کشاورزان کرمانشاه، الزهرا مشهد، بدرتوس و پیوند شکل گرفت. سرمایه‌گذاران و داوطلبان مشارکت در تاسیس موسسه اعتباری کاسپین که اکثرا توسط این تعاونی‌ها معرفی شده‌اند از ابتدای سال ٩٢ با تشکیل ستاد راه‌اندازی و تاسیس موسسه اعتباری و پیگیری‌های مستمر و رعایت الزامات بانک مرکزی و طی کردن شرایط قانونی موفق شدند با گرفتن موافقت اصولی بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز پذیره‌نویسی را در آبان ٩٣ دریافت کنند.
اما مشکلات کاسپین که در حال حاضر دارای ٢٠ شعبه مجاز اعلام شده از سوی بانک مرکزی است، از تعاونی اعتبار فرشتگان آغاز شد.
براساس طرح ادغام، باید تعاونی‌های اعتباری به‌طور کامل منحل و حساب‌های آنها به موسسه اعتباری کاسپین منتقل می‌شد و سپس نسبت به تغییر تابلوها اقدام می‌کردند. اما در برخی تعاونی‌ها بدون انحلال و ارائه صورت‌های مالی به موسسه، به تغییر تابلوها به کاسپین اقدام کردند که باعث بروز مشکلاتی در صورت‌های آنها شد. این مساله زمانی تشدید شد که دادستانی از بدهی ۴ هزار میلیارد تومانی تعاونی فرشتگان خبر داد و اعلام این خبر دامن موسسه کاسپین را گرفت. حضور سپرده‌گذاران در شعب موسسه، موجی از نگرانی را در میان مردم در پی داشت. فرشاد حیدری، معاون نظارتی بانک مرکزی با اشاره به اینکه بزرگ‌ترین تعاونی غیرمجاز از نظر تعداد سپرده‌گذاران و مبلغ بدهی، تعاونی اعتباری فرشتگان بود، ادامه داد: ما در حال انتقال دارایی‌ها به موسسه کاسپین هستیم. در حین و بعد از انتقال این دارایی‌ها از سپرده‌گذاران برای مراجعه به شعب دعوت کردیم و تعیین تکلیف سپرده‌ها آغاز شده است.
موسسه اعتباری توسعه
گرچه بنیاد به‌عنوان اولین موسسه مالی و اعتباری بوده که در حال حاضر در قالب بانک سینا فعالیت می‌کند، اما اولین موسسه اعتباری دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی، موسسه اعتباری توسعه است. موسسه اعتباری توسعه به‌عنوان نخستین موسسه اعتباری پس از اخذ مجوز از بانک مرکزی و با امضای مرحوم نوربخش، رئیس کل اسبق این بانک با هدف ارائه خدمات مالی اعتباری در عرصه نظام بانکی کشور، در پانزدهم شهریورماه ١٣٧۶ آغاز به کارکرد. این موسسه با ۴٧ شعبه و دو باجه مجاز در حال خدمت‌رسانی است و به‌تازگی مجوزهای لازم برای گسترش فعالیت‌های ارزی خود را از بانک مرکزی دریافت کرد. در حال حاضر یک هیات پنج نفره که مامور بانک مرکزی هستند، فعالیت این موسسه را سرپرستی می‌کنند. چندی پیش خبری مبنی‌بر ادغام موسسه اعتباری توسعه و تعاونی اعتباری وحدت و تغییر تابلوهای تعاونی اعتبار منتشر شد که موسسه توسعه در اطلاعیه‌ای این اخبار را تکذیب کرد.
