معرفی بهترین و بدترین صنایع بورسی در ۳ ماه اخیر
از دیرباز، بازدهی به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عملکرد سهام شرکت‌ها و صنایع از نظر سهامداران در بازار سرمایه مطرح بوده و سهامداران کماکان از مهم‌ترین دلایل ورود به یک صنعت یا خرید سهمی خاص را بازدهی بالای گذشته آن عنوان می‌کنند.
در این میان میزان ریسکی که هر بازدهی در دوره زمانی مشخص به همراه دارد، بیشتر مغفول واقع می‌شود. برخی از صنایع به طور ذاتی پر ریسک بوده و برخی دیگر ریسک کمتری دارند. از نظر سرمایه گذاری، یک صنعت گرچه ممکن است در مجموع بازدهی بالایی داشته باشد اما ریسک بالای آن، تاثیر منفی بر روی مطلوبیت سرمایه‌گذاری می‌گذارد و بالعکس.
ریسک در کنار بازدهی، ناگزیر بر تابع تصمیمات سهامداران تاثیر می‌گذارد. میزان این تاثیر با ویژگی‌های ذهنی و شخصیتی یک سرمایه گذار مرتبط است که در نهایت وی را به سمت پذیرش ریسک بیشتر و یا کمتر سوق می‌دهد. لذا در نظر گرفتن توامان بازدهی و ریسک و کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می‌تواند به فعالین بازار سرمایه جهت اتخاذ تصمیمات آگاهانه و سنجیده‌تر کمک شایانی کند و نیز در سطح کلان به بهبود کارایی بازار منجر شود.
در این تحقیق، 34 صنعت بورسی در بازه 3 ماهه اخیر (منتهی به 10 آذر) از منظر بازدهی، ریسک و تعداد دفعات معامله به عنوان شاخصی از میزان نقدشوندگی مورد بررسی قرار گرفته است.
بازده محاسبه شده، متوسط بازدهی هفتگی صنایع و معیار ریسک انحراف معیار بازده‌های هفتگی بوده و در محاسبه عملکرد صنایع از "رقم شاخص" آنها به صورت تعدیل شده با افزایش سرمایه استفاده شده است.
6 صنعت دارای بیشترین و کمترین بازدهی هفتگی:
به بهره ناشی از سرمایه‌گذاری بازده گفته می‌شود. بازده سرمایه‌گذاری دو جزء دارد. جزء اول وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری دریافت می‌شود و دیگری منفعت یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی شناسایی می شود.
در 3 ماه گذشته مجموع اتفاقات گسترده در داخل و خارج کشور، شوک‌های کاهشی و افزایشی متفاوتی به قیمت سهام صنایع در بورس کشور وارد کرده است.
در این تحلیل مجموع تاثیر نوسانات به صورت میانگین بازدهی 34 صنعت در سه ماه گذشته که به صورت هفتگی محاسبه شده، مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج نشان می‌دهد بیشترین بازدهی هفتگی مربوط به صنایع زغال سنگ، محصولات چرمی، قند و شکر به ترتیب با 3.65، 2.84 و 2.03 درصد بوده است. کمترین بازدهی را نیز صنایع محصولات فلزی، حمل و نقل و محصولات چوبی با 1.23-، 1.16- و 0.92- درصد زیان به خود اختصاص داده‌اند.
معرفی 6 صنعت با بالاترین و پایین ترین ریسک:
در تحلیل پیش رو معیار ریسک، انحراف معیار بازده‌های شاخص صنایع در نظر گرفته شده است که ریسک کلی مربوط به دوره مورد بررسی در اختیار قرار می‌دهد. از نظر مفهومی انحراف معیار در بازدهی، میانگین فاصله بازده‌ها از مقدار متوسط را نشان می‌دهند. به عبارت دیگر انحراف معیار، میزان تغییرات بازده‌ها را بیان می‌دارد.
تغییرات قیمت منجر به تغییرات بیشتر بازده و در نهایت ریسک بالاتر می‌گردد. همانگونه که در تصویر مشاهده می‌شود صنایع زغال سنگ، وسایل ارتباطی و لاستیک بسیار پر ریسک بوده و در عوض گروه‌های فنی و مهندسی، بانک‌ها و مالی در رده کم ریسک‌ترین صنایع بورسی قرار گرفتند.
افزایش خیره‌کننده بهای جهانی، گمانه‌زنی‌ها درباره آزادسازی قیمت زغال‌سنگ در بازار داخلی و واکنش هیجانی به صنعت زغال سنگ از نظر سهامداران مجموع عواملی بوده‌اند که دامنه بازده و ریسک قابل توجه این صنعت را در سه ماهه اخیر تفسیر می‌کند.
نکته جالب توجه دیگر در بین صنایع کم ریسک، صنعت بانکی است. شاید بتوان گفت صنعت بانکداری از جمله صنایعی است که شرایط عملیاتی برای آن تا حد زیادی نامناسب بوده است. رکود افزاینده در کشور، کاهش نرخ سود بانکی، موضوع اعمال قوانین FATF، توقف ادامه دار تعدادی از نمادها و موضوع شفافیت صورت‌های مالی از جمله مواردی بوده که تاثیر عملیاتی مخرب بر این صنعت داشته اما باز هم این صنعت به عنوان یکی از کم ریسک‌ترین صنایع بورسی انتخاب شده است.
صنایع دارای بیشترین و کمترین تعداد معاملات در 3 ماه:
در تحلیل پیش رو، شاخص صنایع از نظر متوسط تعداد معاملات هفتگی نیز مورد بررسی قرار گرفت. این شاخص به نوعی بیانگر میزان نقدشوندگی است و بر این اساس صنایع خودرو، مالی و سرمایه گذاری‌ها بیشترین تعداد معاملات را ثبت کرده‌اند و در مجموع این سه صنعت بیش از 40 درصد کل معاملات را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین صنایع منسوجات، محصولات چرمی و محصولات چوبی با تعداد کمتر از 50 معامله، کمترین میزان معاملات را در سه ماهه اخیر داشته‌اند.
این تحلیل همچنین نشان می‌دهد شاخص کل در بازه سه ماهه به طور متوسط هفته‌ای 2 درصد بازدهی و در مقابل نیز میزان ریسک 0.9 درصد داشته است. همچنین متوسط تعداد معاملاتی هفتگی برابر 303689 بوده است.
به طور کلی، موضوع انتخابات آمریکا و چشم انداز تردیدآمیز و هیجان‌زده آینده، مهم‌ترین عواملی است که منجر به افزایش ریسک سیستماتیک شده و صنایع مختلف را به انحاء گوناگون تحت تاثیر قرار داده است.
در نمودار پراکنش زیر، محور افقی میزان ریسک و محور عمودی بازده را نشان می‌دهد. همچنین اندازه دایره‌ها بیانگر تعداد معاملات است. خط آبی رنگ، برازش منحنی نقاط نمودار را نشان می‌دهد. به زبان ساده، برازش منحنی زیر میزان تغییرات بازده با ریسک را به طور متوسط نشان می‌دهد.
لازم به ذکر است جهت مقایسه بهتر نتایج، محور افقی و عمودی به صورت لگاریتمی است.
6 صنعت با بیشترین و کمترین نسبت بازدهی به ریسک :
به زبان ساده بازدهی تعدیل شده با ریسک بیان می‌کند که در یک دوره زمانی مشخص، میزان بازدهی سرمایه‌گذاری به نسبت ریسک آن چقدر است . به عبارت دیگر به ازای قبول کردن یک واحد ریسک، دارایی مورد نظر چه میزان بازدهی داشته است.
با توجه به متفاوت بودن بازده و انحراف معیار دارایی‌ها از جمله سهام، به منظور مقایسه عملکرد و رتبه بندی آنها، بازدهی بر انحراف معیار تقسیم می‌شود. همانطور که در نمودار مشخص است، برای صنایع با متوسط تعداد معاملات بالاتر از هزار واحد، به ترتیب صنایع فلزات اساسی، رایانه و سیمان بیشترین نسبت بازدهی به ریسک را داشته و در مقایسه با سایر صنایع عملکرد بهتری برای سهامداران داشته‌اند.
در مقابل نیز صنایع فنی و مهندسی، بانک و مالی به نسبت سایر صنایع بازدهی به ریسک بسیار پایینی را در سه ماه گذشته ثبت کرده‌اند.
