نقدی بر دفاع رپرتاژی سیف!

علي طالب زاده: متن رئيس كل كه بيشتر به دفاع شبيه است تا مقاله فني و علمي،گوياي نوعی جوابیه به برخي از مسائل چون افزايش حجم انتقادات به رويه كاري بانك مركزي دارد. 

رئيس كل بانك مركزي چندين نكته در مقاله بلند بالاي خود مطرح كرده که در اين نوشتار به نقد برخي از مهمترين آنها مي پردازيم. 

نخست: 
وي به مديريت بازار ارز و جلوگيري از شتاب افزايش قيمت ها اشاره كرده است.وي براي ادعاي خود نگفته است كه دولت از چه راهكاري براي كاهش نوسان بازار ارز بهره گرفته و بدون تزريق منابع به بازار عرضه چگونه ارز نوسان نداشته است؟

اما شايد انتظار رواني مردم و فعالان به نتجيه رسيدن مذاكرات هسته اي بازار ارز را تا حدود بسياري آرام نگه داشته و بانك مركزي بعد از رسیدن توازن در بودجه با افزایش بیش از ۲.۵ برابری ارز مرجع ،كار خارق العاده اي براي اين بازار نكرده است.از سوي ديگر رفتار غير حرفه اي رئيس در اظهار نظر مبني بر عدم كاهش نرخ ارز در بازار هنوز در اذهان مردم در حال مرور است كه چگونه رئيس كل بانك مركزي يك كشور با اين اظهار نظر از افزايش ارزش ذاتي پول ملي ايران جلوگيری كرد.كاري كه مي توانست در نهايت به رشد قدرت خريد منجر شود. 

از سوي ديگر وي مدعي شده كه از شتاب قيمت ها جلوگيري شده است.اما خوب است كه جناب آقاي سيف سري به آمارهاي منتشر شده قيمت اقلام و كالاها در يكسال گذشته بزند تا ببيند محصولاتي چون لبنيات و حمل و نقل كه تاثير مستيقمي در زندگي آحاد مردم دارد چند درصد گران شده است. 

دوم: 
وي در مقاله خود از كاهش ريسك واحد هاي توليدي از محل كنترل نرخ ازر سخن گفته است.جناب آقاي سيف خوب است كه از ميزان تزريق منابع مالي ارزان قيمت و تسهيلات به بخش هاي توليدي و ايضا يارانه توليد نيز سخن بگويند.

موضوعي كه با قفل شدن بانك ها در اعطاي تسهيلات ارزان قيمت منافات دارد.دادن با وام با نرخ سود هاي بالاي ۲۵ درصد براي توليدي كه بيمار است نمي تواند مثبت و اثر بخش باشد.
نرخ سودي كه در همين دوره رياست سيف به بالاترين حد خود رسيد و هنوز هم آثار منفي اين رفتار را در شبكه بانكي شاهد هستيم. 

سوم: 
يكي از سرآمدهاي تصميم گيري بانك مركزي در يكسال گذشته از ديد رئيس كل كنترل و يا به عبارت صحيح تر قفل شدن ارايه تسهيلات به مسكن مهر است. 

آيا مي توان ندادن وام وکند شدن در حد متوقف كردن پروژه اي چون مسكن مهر كه بسياري از افراد چشم به آن دوخته اند را يك دستاورد بدانيم؟ 

آيا سه قفله كردن خزانه بانك مركزي و عدم تزريق تسهيلات بانكي به اين پروژه را مي توان يك دستاورد دانست.در حالي كه هنوز دولت و بانك مركزي محترم جايگزيني براي مسكن مهر ارايه نكرده و با گذشت يكسال خبري از مسكن اجتماعي و غيره نيست.به نظر مي رسد مهمترين دليلي كه باعث كاهش حجم پايه پولي شده را همين سه قفله كردن پروژه مسكن مهر دانست. 

با اين حال براساس آمار منتشر شده رشد نقدينگي در فروردين ماه سال جاري به ۶۰۲ هزار ميليارد تومان رسيده است. 

عمكلرد بانك مركزي در يكسال گذشته نشان مي دهد كه به جز بستن شير تزريق پول به مسكن مهر رفتار خاصي از بانك مركزي كه بتوان آن را يك كار فوق العاده دانست ديده نمي شود. 

آقاي سيف بهتر است درباره مقولاتي چون عدم تزريق تسهيلات به واحد هاي توليدي،توقف پروژه مسكن مهر و بي خانمان شدن مردم و كاهش اشتغال،تثبیت نرخ تورم در حد ۲۰ درصد که رقم کمی هم نیست ( و منجر به عمیق تر شدن رکود در بخش تولید واقعی شده است) ،افزايش قيمت كالا و خدمات مورد نياز مردم،ايجاد استرس در بين سپرده گذاران،بروز جنگ نرخ سود در بين بانك ها و موسسات نيز توضيح بدهند.در غير اينصورت بايد مطئن شويم كه ما و كارشناسان و فعالان اقتصادي بي سواد هستيم و تنها بايد به سخنان مسوولان بدون هيچ نقدي گوش كنيم!