بورس تهران معاملات نخستین روز کاری هفته را با افزایش تقاضا آغاز کرد و در شرایطی که تصور میشد با گذر از دقایق ابتدایی، معاملهگران مردد در مسیر فروش قرار بگیرند، این اتفاق نیفتاد و هر چه از دقایق نخست بیشتر فاصله گرفتیم، طرف تقاضا محکمتر و استوارتر ظاهر شد و در نهایت شاخص کل در یک روز فوقالعاده، با رشد 36 هزار واحدی تا ارتفاع دو میلیون و 54 هزار واحدی پیشروی کرد.
ارزش معاملات تحت تاثیر کاهش سطح عرضهها و تشکیل 1.5 همت صف تقاضا با مقداری افت به 3 همت رسید و رقمی بالغ بر 680 میلیارد تومان وارد چرخه بازار شد.
به نظر چند اتفاق در حرکت بازار دیروز موثر بود. دلیل اول، اظهارات رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بود که میگفت: عرضه خودرو در بورس قوت گرفته و قرار است هفته جاری جلسهای در این خصوص تشکیل شود. دوم رشد 130 تومانی دلار نیما بود که پس از یک هفته مجددا شاهد رشد قیمت این محرک مهم و اثرگذار بودیم. دلیل سوم شاید اظهارات خاص ترامپ باشد. "او پیش از انتخابات آمریکا در باشگاه اقتصاد نیویورک گفته بود، خیلی قوی از تحریمها علیه کشورهایی که مستحق تحریم بودند، استفاده میکردم ولی من این تحریمها را برمیدارم ... ! چون شما الان در حال شکست از ایران هستید، در حال شکست از روسیه هستید، چین تلاش میکند تا ارز خودش را به ارز ما مسلط کند !"
درخصوص رفتار بازار دو روز کاری اخیر به چند نکته مهم باید اشاره داشت. نکته اول، فاصله گرفتن از رفتارهای هیجانی. به شکل واضحی روشن است که رفتار فروشندگان بازار چهارشنبه، تصمیم درستی نبوده و صرفا بر اساس ترس و هیجان بوده است. متاسفانه بازار طی مدت اخیر هر اتفاق منفی را تا بیخ آن پیشخور کرده. مجددا تاکید میکنیم که ترامپ نه میتواند اثرات مثبت عجیبی بر بازار داشته باشد و نه اثر منفی پیچیده. آن چیزی بازار را تحت تاثیر قرار میدهد، سیاستگذاران و ترامپهای داخلی هستند که بازار را به این حال و روز انداختهاند.
فراموش نکنیم که ترامپ در سالهای 2016 تا 2020 چه رفتارها و تصمیماتی داشت. برجام را پاره کرد. فروش و صادرات نفت تحت تاثیر تحریمهای شدید از دو میلیون بشکه در روز به کمتر از 400 هزار بشکه سقوط کرد. با ایران رفتار چکشی داشت و از یکسو درخواست مذاکره میداد و از سوی دیگر حوادث تلخ دیماه 98 را رقم زد. در بازارهای جهانی، با فشار بر چین، قیمت کامودیتیها را تحت تاثیر قرار داد و همهاین اتفاقات منجر بهجهش 7 - 8 برابری قیمت ارز شد. البته تصور میکنیم ترامپ امروز با ترامپ آن سالها تفاوتهایی دارد و قرار نیست دقیقا مشابه همان اتفاقات رخ دهد اما بپذیریم که نه ترکیب او با نتانیاهو ترکیب جذابی است و نه در داخل خیلی تمایلی به معامله و مذاکره با این افراد وجود دارد. البته ترامپ تاکید کرده که قرار است به جنگها خاتمه دهد و تحریمها را بردارد !! امیدواریم واقعا چنین اتفاقی رخ دهد.
طی روزهای اخیر عنوان شد که انتخابات آمریکا یک اثر کوتاهمدت در بازار دارد و یک اثر بلندمدت. بهنظر اثر کوتاهمدت تمام شد اما بلندمدت در صورتی که منجر به رشد نرخ ارز و سپس افزایش نیما شود، محرک مهمی برای بازار خواهد شد ولی ممکن است کمی تاخیر در رشد بازار داشته باشیم و برای مقطعی در بازارهای موازی فضا بهتر پیش برود. به رفتار اتابک و فرزین و تصمیمات سالهای قبل مسولان نگاه کنید ! این اتفاقِ تلخِ بازار است. این افراد عامل کوچ اعتماد و فرار نقدینگی بودند و حالا بازار و اقتصاد ما از حضور این دیوانه با تصمیماتی عجیب میترسد. به هر حال ترامپ یک گزینه پرریسک و پرچالش است. البته خدا را چه دیدید ! شاید در مسیر فروکش جنگ میان روسیه و اوکراین و توافق بر سر برخی رویدادها، توافقاتی هم با ایران صورت گرفت. هیچ چیز در دنیای سیاست بعید نیست اما در مقطع فعلی خیلی به این موضوع وزن نمیدهیم و معتقدیم باید کمی زمان داد تا اظهارات جدید از راه برسد.