در شرایطی به مصاف معاملات نخستین روز کاری هفته میرویم که بازار چهارشنبه با فشار عرضه تحت تاثیر پیشی گرفتن ترامپ از هریس در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آغاز کرد و در یکساعت نخست، فروشندهها میداندار بازار بودند اما با قطعی شدن پیروزی ترامپ و راه یافتن او به کاخ سفید، بهشکل عجیبی طرف تقاضا تقویت شد و شاهد عبور با ترس و لرز خریداران از روی فروشندگان بودیم !
در واقع معکوس آنچه تصور میشد، رخ داد و بازار از پیروزی ترامپ استقبال جالبی کرد؛ تا جایی که بسیاری از نمادهای موردتوجه با وجود منفیبودن قیمتهای پایانی تا قیمتهای درصد مثبت پیشروی کرده و بعضا به صف خرید رسیدند. حتی معتقدیم اگر پارازیت غضنفرگونه اتابک درخصوص عرضه خودرو در بورس کالا نبود، هیجانات مثبت قویتری در بازار شکل میگرفت. به هر جهت در بازار چهارشنبه شاخص کل بخش خوبی از افت 17 هزار واحدی یکساعت نخست را جبران کرد و با کاهش 7 هزار واحدی در ارتفاع دو میلیون و 17 هزار واحدی ایستاد. ارزش معاملات با جهش 60 درصدی به سطح 3.6 همت رسید و رقمی بالغ بر 230 میلیارد تومان از چرخه بازار خارج شد.
انصافا بازار چهارشنبه حرف زیادی برای گفتن داشت و در برخی از سهام شاهد یک کامبک جالب و حرکت پائین به بالای قوی بودیم. البته در این بین فعال شدن حقوقیها و دست حمایتی نهاد ناظر را نباید نادیده گرفت. بالاخره پس از انتقادهای جدی که به تصمیمات اخیر آنها وارد بود، یک رفتار اثرگذار رویت شد. تصور بسیاری این بود که در صورت پیروزی ترامپ، فشار فروش سنگینی در بازار ایجاد خواهد شد و در طرف دیگر پرواز سکه و دلار را خواهیم داشت اما اینگونه نشد و همانطور که عنوان کردیم، واکنش بازار سرمایه به این اتفاق نهایتا یک یا دو روز خواهد بود. نکته جالبتر اینکه واکنش بازار ارز هم خیلی خاص نبود و از آنجا که طلای جهانی منفی بود، سرمایهگذاران بازار طلا و سکه هم نتیجه مثبت جذابی از شرط بستن روی انتخابات نگرفتند !
البته منکر این موضوع نمیشویم که فضا در 4 سال پیش رو سخت خواهد شد. چرا سخت ؟ چون در 3 – 4 سال اخیر، بایدن در فروش نفت ایران سنگاندازی نمیکرد و به قول معروف، چشماش را روی این موضوع بسته بود. اما از روزی که ترامپ وارد کاخ سفید شود، دو اتفاق یا سناریو پیش روی کشور خواهد بود. سناریوی اول اینکه به سمت یک مذاکره و توافق یکپارچه خواهیم برویم که دستکم تصور این موضوع در کوتاهمدت با توجه به شناخت از طرفین سناریو و انتظار دشواری است و سناریوی دوم، عدم توافق، ادامه تنش در خاورمیانه، جهش جدی قیمت ارز، تورم افسارگسیخته و ... که میتواند منتج به فروپاشی اقتصادی شود، خواهد بود. واقعیت امر، خیلی سر از سیاست در نمیآوریم و خیلی هم علاقه برای ورود به این مساله نداریم اما از آنجا که به زودی پیچ فروش نفت ایران سفت خواهد شد، میتوان گفت که زینپس خبری از افت جدی دلار نخواهد بود و به نوعی باید پذیرفت که به لطف سیاستهای اخیر بانک مرکزی، تورم سختی در پیش است.
همانطور که در گزارشهای اخیر هم عنوان شد، شاید حتی انتخاب ترامپ یک فرصت برای بازار شود اما به جد معتقدیم این سیاستهای دولت است که تکمیلکننده نتیجه انتخابات آمریکا بوده و میتواند آثار آن را برای اقتصاد و بازار سرمایه روشن نماید. شما به اظهارنظر روز چهارشنبه اتابک در وزارت صمت نگاه کنید ؟ او معتقد است جای خود در بورس کالا نیست. (اما نمیگوید فروش به روش لاتاری منطقی نیست ! در کجای دنیا دیدهاید برای خرید خودرو چنین صفهایی تشکیل شود ؟) این یک نمونه مغز کوچک زنگزده است که اگر سایش نخورد و زنگ آن پاک نشود، تبعات بزرگی برای اقتصاد کشور خواهد داشت. بنابراین بدون تعارف معتقدیم که تصمیمات اقتصادی کشور بسیار بااهمیتتر از سیاست خارجی است.
به نظر در 3 ماه پایانی سال خیلی از معادلات در سیاستهای پولی و ارزی بانک مرکزی تغییر کند و فرزین دیگر نخواهد نتوانست به سیاستهای شکستخورده اخیر ادامه دهد.