بازار چهارشنبه با همان شکل و شمایل روزهای قبل آغاز کرد و طبیعی است که وقتی سیاستگذار و نهاد ناظر برنامه‌ای برای حمایت از بازار ندارند، معامله‌گران و سهامداران هم تغییری در رویکرد خود ایجاد نکنند. بنابراین هر چه از دقایق ابتدایی بیشتر فاصله گرفتیم، یاس و ناامیدی بیشتر شد و همان نمادهایی هم که کمی مورد توجه بودند یا بهتر معامله می‌شدند، هم‌رنگ سایرین شدند تا یک هفته تلخ و فراموش‌‌نشدنی را تجربه کرده باشیم.

جالب اینکه هیچ تلاشی هم برای بهبود بازار نمی‌شود. به‌ هر جهت وقتی دامنه نوسان را به شرایط عادی باز می‌گردانیم، این سیگنال را به سهامداران می‌دهیم که تصمیماتی برای حمایت از بازار صورت گرفته و قرار است به سمت تعادل حرکت کنیم اما در عمل می‌بینیم که باز کردن دامنه نوسان صرفا هموار کردن و صیقل دادن سرسره برای ریزش قیمت‌ها بوده است !

دومین ماه از فصل پائیز را با از دست دادن کانال دو میلیونی و فشار عجیب فروش آغاز کرده‌ایم و حتی رسیدن گزارش‌های 6 ماهه، اخبار مثبت بودجه و رشد نرخ ارز در بازار آزاد و نیما هم نتوانسته مانعی برای جلوگیری از این اتفاق تلخ شود. در بازار چهارشنبه، شاخص کل با افت نزدیک به 23 هزار واحدی تا ارتفاع یک میلیون و 970 هزار واحدی سقوط کرد. ارزش معاملات حدود 2 همت بود و رقمی بالغ بر 430 میلیارد تومان از چرخه بازار خارج شد. نکته جالب اینکه، انصافا خبرهای سیاسی هم خیلی بد نیست و اخبار بودجه به طرز عجیبی خوب و مثبت بود ولی گویی یک دست قوی از پشت پرده فعلا تمایل و علاقه‌ای به تغییر مسیر بازار ندارد ... !!

ارزش بازار (بورس + فرابورس) در هفته‌ای که گذشت با افت سنگین 5.2 درصدی به 7,422 همت رسید ! در بازار ارز، دلار معکوس بورس رفتار کرد و با رشد خیره‌کننده 5 هزار تومانی به میانه‌های کانال 68 هزار تومانی رسید ! در نتیجه این تغییرات، ارزش بازار سرمایه 12% سقوط کرد و به 109 میلیارد دلار رسید ! چنانچه ارزش سهام عرضه اولیه شده شرکت‌های بورسی و فرابورسی در 5 – 6 سال اخیر را از دل بازار در بیاریم، ارزش بازار حتی به کمتر از 90 میلیارد دلار می‌رسد ! جالب است بدانید که حتی P/E و P/S بازار هم به پائین‌ترین رقم در سالهای گذشته رسیده است ...

واقعیت امر معتقدیم آنچیزی که بازار را به این حال و روز انداخته، ریسک جنگ نیست. نه اینکه این موضوع را بی‌تاثیر بدانیم اما در وزن‌کشی اتفاقاتی که در جریان است، به نظر بحث نرخ بهره، مشاوره‌های پُر اشتباه و تعمدی برخی از مشاورین رئیس سازمان بورس، ذینفعان موضوع نرخ بهره بالا در برخی صندوق‌های درآمد ثابت و تصمیمات و رفتار دوگانه رئیس بانک مرکزی، اثرات بیشتری در قرار گرفتن بازار در مسیر نزول و کاهش قیمتی داشته است. چرا اینقدر مطمئن درخصوص این مساله اظهارنظر می‌کنیم ؟ چون سیگنال جنگی از اظهارات مقامات داخلی دریافت نمی‌کنیم.

کمی به صحبت‌های رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد دقت کنید. هر دو عزیز طی یک هفته اخیر اظهارنظرهایی درخصوص نرخ بنزین و بهای تمام‌شده 8 هزار تومانی آن داشتند. بنابراین چنین برداشت می‌شود که سیاستگذار در حال آماده‌سازی افکار عمومی برای اصلاح نرخ بنزین و احتمالا گازوئیل است. به نظر شما اگر فضای سیاست خارجی التهاب بالایی داشت، دولت و حاکمیت چنین موضوعاتی را مطرح می‌کردند ؟! حتی اگر به نوسانات ارز دقت کنید، بیشترین رشد دلار در هفته اخیر و درست در زمانی که کمی فتیله جنگ پائین کشده شده، رخ داده است.

به زعم ما، اگر قرار بود فضای کشور به سمت تحولات نظامی طولانی‌مدت (جنگ کلاسیک) برود، سیاستگذار و حاکمیت هرگز ذهن جامعه را در این مقطع حساس درگیر نرخ بنزین نمی‌کرد. باید بپذیریم که طی 4 سال اخیر وضعیت معیشتی مردم به شدت رو به افول بوده و تورم سرسام‌آوری پدر همه را در آورده است. البته هنوز ریسک جنگ و حمله نظامی روی سر بازار است و ذره‌ای کم نشده اما بزرگترین مشکل امروز بازار، بحث جنگ با اسراییل نیست. مشکلات را باید در جای دیگری جستجو کرد ! انصافا با دلار 67 - 68 هزار تومانی و نیمای نزدیک به 50 هزار تومانی، هیچ منطقی برای ریزش بازار نیست اما چه کنیم که برخی بواسطه منافع شخصی بازار را وارد یک بحران پیچیده کرده‌اند. بحرانی که هر چه می‌گذرد عمیق‌تر می‌شود و ممکن است همچون بهمنی همه چیز را ویران کند.

موضوع دوم مربوط به تحولات سیاسی منطقه است. طی روزهای اخیر مطلبی می‌خواندیم که جالب و تا حدودی نزدیک به واقعیت به نظر می‌آمد. بنابراین مطلب فوق را عینا منتقل می‌کنیم. "به نظر جزئیات پاسخ اسرائیل به عملیات وعده صادق2 با سفر بلینکن (وزیر خارجه آمریکا) به منطقه، از طریق کانالهای مربوطه به ایران اطلاع‌رسانی شده و اگر این پاسخ از نظر ایران در حدی باشد که نیازی به پاسخ مجدد نباشد، احتمالا یک ریسک بزرگ در منطقه خنثی می‌شود. گربه‌رقصانی نتانیاهو در یک قدمی انتخابات آمریکا هم با موضع جدید ترامپ عملا امتیازی برای رژیم صهیونیسیتی ندارد. در کنار میدان، ایران تو فضای دیپلماسی منطقه هم به خواسته‌اش نزدیک شده؛ یعنی نابودی عادی‌سازی اعراب با اسرائیل. موضع شاهزاده عربستان و پادشاه اردن، نقشه‌های عادی‌سازی نتانیاهو را کاملا بهم زده و این دیدار بلینکن احتمالا آخرین فرصت اسرائیل برای امتیازگیری باشد. در هرصورت به نظر طی چند روز آینده تکلیف پاسخ به وعده صادق2 مشخص خواهد شد. (چنانچه این ریسک خنثی شود، رابطه ایران با کشورهای منطقه رو به بهبود خواهد رفت.)"

موضوع سوم گزارش امروز، مربوط به بودجه است. انصافا طی سالهای اخیر هیچگاه بودجه اینچنین کم دردسر و به سود بازار نبوده. منابع و مصارف بودجه با رشد 68 درصدی از 3,500 همت به 5,900 همت رسیده و انبساطی‌ترین بودجه چند سال گذشته رقم خورده است. دولت در لایحه بودجه تمامی ارزها را از دلار آزاد و نیما گرفته تا ارز ترجیحی، افزایشی دیده و از طرف دیگر عاملی که به زیان بازار باشد را لحاظ نکرده است.