مقایسه آمار 10 ماهه دو سال اخیر بورس نشان می دهد به رغم میانگین بازدهی45 درصدی، تعداد خریداران سهام نه تنها افزایش نیافته بلکه دو درصد کاهش داشته و فقط 22.8 درصد از کل سهامداران ایرانی حاضر به خرید شده اند.

به گزارش پايگاه خبري اخبار بانك ، بورس اوراق بهادار تهران در حالی طی هفته ها و ماه های گذشته با رکورد شکنی های پی در پی و فتح قله ۳۷ هزار واحدی، شاخص به برترین بازار کشور حداقل برای سه ماه پاییز تبدیل شده که به رغم این رکورد شکنی ها، آمار تعداد خریداران که یکی از مهمترین متغیرهای اصلی معاملات بشمار می رود،همچنان پایین بوده و رشدی نکرده است.

براساس این گزارش، طبق اعلام مسئولان بازار سرمایه هم اکنون بیش از شش میلیون و ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار سهامدار ایرانی وجود دارد که البته بخش قابل توجهی از آن مربوط به متقاضیان تسهیلات مسکن در فرابورس و سهامداران غیرفعال است. یعنی آن دسته از سهامدارانی که قبلا" اقدام به اخذ کد سهامداری کرده و یا یکی دو معامله را انجام داده اند اما مدت ها است خرید و فروشی نکرده اند.

گردش معاملات کمتر از ۹ درصد

با قبول آمار اعلامی مسئولان در مورد تعداد سهامداران ایرانی و با وجود حدود ۵۵۰ میلیارد سهم در بورس و فرابورس، قاعدتا" باید گردش و چرخش مناسبی در مورد معاملات سهام وجود داشته باشد اما طی ۹ ماهه سال جاری گردش معاملات (که از تقسیم انباشته معاملات خرد و بلوک و عمده از ابتدای سال بر ارزش بازار محاسبه می شود) کمتر از ۹ درصد بوده که ناشی از عدم حضور همه جانبه خریداران و یا افزایش مناسب تعداد دفعات معاملات است.

به همین دلیل و همچنین درصد اندک سهام شناور آزاد شرکت ها است که برخلاف سایر بورس ها مانند بورس استانبول که معمولا" کل سهام موجود سالانه یکی دو بار گردش و دست به دست می شوند، در بورس ایران هر ۵ تا ۷ سال کل سهام موجود چرخش می کند.

به هرحال بررسی تعداد خریداران سهام در ۱۰ ماه اخیر سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می دهد به رغم افزایش قابل توجه قیمت سهام اکثر شرکت ها و میانگین بازدهی ۴۵ درصدی بورس، هنوز خبری از حضور اکثریت سهامداران ایرانی نیست.

بررسی های فارس از آخرین ترکیب سهامداران نشان می دهد طی ۱۰ ماه اخیر و منتهی به ۱۳ دی ماه، یک میلیون و ۳۹۲ هزار و ۷۴۱ سهامدار حقیقی و حقوقی حاضر به خرید بیش از ۵۷ میلیارد سهم به ارزش ۱۶.۵ میلیارد تومان شده اند که نسبت به جمعیت ۶.۱ میلیون سهامدار ایرانی، ۲۲.۸ درصد از سهامداران در بورس و فرابورس از طریق خرید و فروش فعالیت کرده اند.

این درحالی است که طی ۱۰ ماه سال گذشته و به رغم میانگین بازدهی کمتر هفت درصدی بورس، یک میلیون و ۴۲۴ هزار و ۳۵۶ سرمایه گذار خرد و کلان حاضر به معامله ۵۶ میلیارد سهم به ارزش ۱۷.۶ هزار میلیارد تومان شده بودند که نسبت به امسال دو درصد افزایش نشان می دهد.

دلایل اصلی کاهش حضور سهامداران در عرصه معاملات

بی اعتمادی اکثر سرمایه گذاران مخصوصا"سهامداران حقیقی به آینده با ثبات بورس و تصمیم گیری های کلان اقتصادی ، تجربه‌های تلخ و همراه با زیان های گاه هنگفت در گذشته که موجب خروج برای همیشه برخی سهامداران از بورس شده ،عدم عرضه‌های اولیه جذاب سهام از سوی سازمان خصوصی سازی و بخش خصوصی، حاکمیت فرهنگ سرمایه گذاری سنتی در کشور و حضور اکثر مردم در بازارهای فیزیکی ،توقف نماد شرکت ها، درصد اندک سهام شناور آزاد اغلب شرکت های بزرگ و غیره از جمله دلایل اصلی در کاهش حضور بیش از ۶.۱ میلیون سهامدار در عرصه معاملات بشمار می روند.