مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرد با برگزاری دوره‌های آموزشی بازار سرمایه اسلامی، می‌توان شاهد تبادل دانش، ایده‌ها و تفکرات، ابزارها و نهادهای مالی جدید و در مجموع همبستگی در بازارهای سرمایه اسلامی بود.

به گزارش پایگاه خبری اخبار بانک به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه با برگزاری دوره‌های آموزشی بازار سرمایه اسلامی می‌توان شاهد تبادل دانش، ایده و تفکر، ابزارها و نهادهای مالی جدید و در مجموع همبستگی در بازارهای سرمایه اسلامی بود.

مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در حاشیه برگزاری پنجمین دوره بین‌المللی بازار سرمایه اسلامی گفت: با توجه به اینکه ایران اندیشمندان فراوانی در حوزه مالی اسلامی در اختیار دارد، لازم است سالانه چنین گردهمایی را برگزار کند، تا علاوه بر ارایه دستاوردهای خود در این زمینه‌ها، از تجربیات دیگران در حوزه مالی اسلامی هم آگاه شود.

حامد سلطانی نژاد ادامه داد: هم اکنون جهان به سمتی حرکت می‌کند که ابزارهای مالی مرسوم دنیا دیگر جوابگوی تحولات اقتصادی نیست و از همین رو مشاهده می شود که اقتصاد جهانی دچار رکود و شکست شده است.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر همه نگاه های دنیا به سمت مکتب دیگری در حوزه مالی و اقتصادی است، تصریح کرد: دین اسلام با آموزه‌هایی که دارد، می‌تواند راه حل مناسبی را به مکاتب اقتصادی پیشنهاد دهد و این همایش نیز با این هدف برگزار شده است.

سلطانی نژاد با اشاره به اینکه شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار در سال ۹۱ صندوق تضمین تسویه بازار سرمایه ایران را راه‌اندازی کرد، ابراز داشت: این صندوق بر اساس یک مدل اسلامی تاسیس شد، زیرا در صندوق تضمین یک قالب تامین مالی برای تسویه معاملات وجود دارد، بنابراین باید با مسایل فقهی و شرعی کشور تطبیق داده می‌شد.

وی افزود: این صندوق منابعی را از کارگزاران جمع آوری می‌کند و به استخری از منابع تبدیل می‌شود که هر کدام از کارگزاران سهمی در آن دارند.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با اشاره به اینکه منابعی که کارگزاران در این صندوق قرار می دهند، مطابق عملکردشان در دوره های گذشته بوده و اینکه تسویه را دچار ریسک کرده‌اند یا خیر، اظهار داشت: این منابع به عنوان سهم مشارکت در صندوق قرار داده می شود و بر مبنای فرمول خاصی محاسبه می شود.

سلطانی نژاد در پاسخ به این سوال که این منابع چه کمکی به بازار سرمایه می کند، خاطرنشان کرد: اگر یکی از کارگزاران به دلیل نکول مشتری خود نتواند تسویه را به موقع انجام دهد، این منابع از محل صندوق پرداخت می شود تا تسویه دچار مشکل نشود، زیرا اگر تسویه دچار مشکل شود، بازار سرمایه با مشکل مواجه می‌شود، زیرا فرایند مربوط به تعهدات مالی بین خریدار و فروشنده انجام نشده و بازار برای روز بعد آماده نمی شود.

وی با تاکید بر اینکه پیش از این سازوکار مشخصی برایر فرایند تسویه وجود نداشت، گفت: با این صندوق سازوکار تسویه در بازار سرمایه مشخص و معین شده است.

مدیرعامل سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با اشاره به سازوکار این صندوق افزود: از منظر فقهی این موارد طرح می شود که سه تراکنش مهم در صندوق تضمین تسویه وجود دارد.

وی توضیح داد: نخستین تراکنش مربوط به آورده کارگزاران در این صندوق است که در چه قالبی تعریف شود. دومین تراکنش مربوط به این موضوع است که اگر یک کارگزار نکول کند، پولی که بابت تسویه از صندوق پرداخت می شود، چه قالب فقهی دارد.

سلطانی نژاد با بیان اینکه سومین تراکنش، حکم دادن جریمه از سوی کارگزار نکول کننده به صندوق است، ابراز داشت: این سه تراکنش موضوع اصلی سخنرانی وی در همایش بازار سرمایه اسلامی بود.

وی ادامه داد: کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار به این نتیجه رسید که تراکنش اول یعنی آوردن پول توسط اعضای اتاق پایاپای به اتاق پایاپای، در قالب وکالت امکان پذیر است.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وحوه توضیح داد: به این ترتیب، اعضای صندوق تضمین به شرکت سپرده گذاری به عنوان نهاد تسویه و پایاپای کننده وکالت می دهند تا تسویه را در مواقع لزوم، از پولی که در صندوق قرار می دهند، انجام دهد.

سلطانی نژاد افزود: از طرفی در مورد پولی که به کارگزار نکول کننده پرداخت می شود، مباحث زیادی طرح شد، اما در نهایت،کمیته فقهی به این نتیجه رسید که این مبلغ وجه التزامی باشد که کارگزار نکول کننده به همراه اصل مبلغ به صندوق برگرداند.

وی با اشاره به نظر شورای نگهبان در این زمینه، یادآور شد: چنین روندی هم اکنون در کشور اجرا می شود. به این ترتیب که اگر بدهکاری، بدهی خود را پرداخت نکند، می توان در قالب وجه التزام جریمه ای را از وی دریافت کرد. درست همان کاری که در سیستم بانکی نیز در حال اجرا است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این صندوق برای کشورهای اسلامی قابل استفاده است، گفت: استفاده از این صندوق بستگی به سیستم تسویه آن کشورها دارد. سیستم تسویه در کشور ما بر مبنای مدلی انجام می شود که در زمان انجام معامله، سهام به نام خریدار منتقل می شود، بنابراین فروشنده در ریسک تسویه قرار می گیرد و ممکن است کارگزاری که دستور خرید را وارد می کند، پیش از آن پولی را از سهام دار دریافت نکرده باشد. بنابراین کل بازار را با ریسک مواجه می کند. برای پوشش این ریسک، چنین ساختاری طراحی شد.

وی ادامه داد: چنین ساختاری برای تمامی کشورهایی که با استاندارد تحویل در مقابل پرداخت ۲ تسویه را انجام می دهند، قابل استفاده است.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که چنین دوره هایی چه کمکی به توسعه بازارهای سرمایه می‌کند، گفت: اکثر کشورهای اسلامی به دنبال نوآوری در حوزه های مالی هستند و هم اکنون مشاهده می شود، منابع مالی که در اختیار کشورهای اسلامی قرار دارد، منابع قابل توجهی است.

سلطانی نژاد ابراز داشت: بسیاری از سرمایه گذاران اسلامی هم نگرانی دارند که سرمایه های خود را وارد کشورهایی کنند که شبهه ربوی بودن یا عدم تطابق با شرع را داشته باشد. به همین دلیل این گفت و گو ها و رایزنی ها موجب می شود با تبادل دانش، ایده ها و تفکرات، ابزارها و نهادهای مالی جدید را در کشورهای اسلامی تاسیس کرده و در زمینه مسایل مالی به یک همبستگی دست یابیم.

در پنجمین دوره بین‌المللی بازار سرمایه اسلامی که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار و با مشارکت بانک توسعه اسلامی در تهران برگزار شد، بیش از ۳۰ اندیشمند و متخصص مالی از ۱۸ کشور حضور داشتند.