اختصاص۳۰درصدمنابع بانکها به قرض الحسنه

حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد که با اختصاص ۳۰ درصد از منابع بانک های دولتی به وام های قرض الحسنه، بسیاری از مشکلات جوانان در زمینه ازدواج و اشتغال حل خواهد شد.

وی در گفت و گو با ایرنا، افزود: حدود ۳۰ درصد از منابع بانک ها خصوصا بانک های دولتی که به صورت حساب پس انداز یا جاری است، ظرفیتی به شمار می رود که می تواند مورد استفاده وام های قرض الحسنه قرار بگیرد و بسیاری از مشکلات جوانان را در بخش های اشتغال و ازدواج حل کند.

وی با بیان اینکه منابع قرض الحسنه بانک ها شامل حساب پس انداز و منابع حساب جاری است، اضافه کرد: منابع پس انداز قرض الحسنه حدود ۱۰ درصد منابع بانک ها را تشکیل می دهد و با توجه به اینکه نقدینگی کشور حدود ۸۳۰ هزار میلیارد تومان است، مجموعه منابع بانک ها و موسسات نیز در همین حدود است که تقریبا ۱۰ درصد از این منابع مربوط به قرض الحسنه است.

عضو کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام، افزود: ۲۰ درصد از حساب جاری بانک ها مربوط به منابع حساب جاری است ولی از آنجا که این مبالغ به آنان قرض داده می شود و قرض عبارت است از تملیک مال در مقابل عوض، بانک ها مجموعه این منابع را از آن خود می دانند و اصل، را بر این مبنا می گذارند که حق دارند از این منابع برای وام دهی استفاده کنند.

مصباحی مقدم تاکید کرد: البته در این زمینه قانونگذاری شده و پیگیری و نظارت هم وجود دارد و قرار بر این است که بانک ها بخش بزرگی از ۱۰ درصد پس انداز قرض الحسنه را به وام های ازدواج، دانشجویی و مانند آن اختصاص دهند.

** تغییر حقوقی در حساب های قرض الحسنه
وی خواستار تغییر نوع حساب های قرض الحسنه از نظر حقوقی شد و گفت: اگر پول هایی که تحت عنوان پس انداز قرض الحسنه به بانک داده می شود و ۱۰ درصد منابع بانکی را تشکیل می دهد، به «وکالت بانک برای پرداخت قرض الحسنه» تبدیل شود، در آن صورت بانک نمی تواند حتی یک ریال در این منابع تصرفی غیر از پرداخت قرض الحسنه کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس افزود: با این اصلاح، نیات سپرده گذاران در بانک تغییر می یابد. یعنی مردم معمولا پول خود را برای روز مبادا و نیازهای اتفاقی در بانک نگهداری می کنند و حالا این پول به عنوان سپرده برای قرض الحسنه در بانک می ماند و در آن صورت تمام این منبع برای قرض الحسنه اختصاص می یابد.

وی زمینه ایجاد چنین تغییری ممکن دانست و گفت: البته مجلس شورای اسلامی در این زمینه کار خاصی نکرده ولی معتقدم در این زمینه دولت باید پیشقدم شود، دولتی که مایل است سرمایه اجتماعی را بالا ببرد و اعتماد عمومی را برانگیزد و رضایت عمومی را تقویت کند.

** پیشنهاد اختصاص منابع به قرض الحسنه براساس تحقیقات دانشگاهی
مصباحی مقدم گفت: یک دانشجوی مقطع دکتری در پایان نامه خود به بررسی وام های یکی از بانک ها پرداخت و به این نتیجه رسید که مجموعه منابعی که در قالب وام پرداخت شده بود، از وجوه قرض الحسنه کمتر بود. یعنی همه وام ها را می توان به صورت قرض الحسنه داد، در حالی که بانک این وام ها را برای اشتغال یا تامین جهیزیه داده بودند.

وی افزود: این درحالی است که بانک ها می توانند وام اشتغال را به مبلغ ۱۰ میلیون تومان افزایش دهند و آن را به صورت قرض الحسنه پرداخت کنند و بسیاری از جوانان می توانند با این پول شاغل شوند و این منابع غیر از ۲۰درصد حساب جاری است که آن هم تحت عنوان قرض الحسنه است.

این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به نتایج یک تحقیق در دانشگاه صنعتی شریف اشاره کرد و گفت: براساس این پژوهش می توان منابع مالی برای ازدواج و اشتغال جوانان و جهیزیه را از منابع قرض الحسنه تامین کرد لذا این منابع مشوق بسیاری از جوانان برای ازدواج و کار خواهد بود.

** دولت پیشقدم شود
مصباحی مقدم افزود: دولت باید کاری کند که مشکلات جوانان حل شود و حالا که از طریق تامین مالی بنگاه های اقتصادی این مشکلات حل نشده و ابتکاری برای اشتغال یا ازدواج صورت نداده از این طریق می توان بسیاری از مشکلات امروز جوانان را حل کرد.

وی گفت: فکر می کنم دولت از چنین طرحی استقبال کند البته دولت مشکلات بسیاری دارد ولی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انگیزه بیشتری برای چنین خدماتی دارد که با همکاری وزارت اقتصاد می تواند در این زمینه منشا خدمات بسیاری باشند.

نماینده مردم تهران در مجلس افزود: برخی از نمایندگان مجلس برای حل مشکلات جوانان به فکر افتاده بودند تا از صندوق توسعه ملی ۵۰۰ میلیون دلار بردارند و به بانک ها بدهند تا بانک ها این دلارها را تبدیل به ریال کرده و به صورت وام ازدواج به جوانان بدهند درحالی که این کار باعث افزایش تورم می شود، ضمن آنکه این منابع باید صرف گسترش فعالیت های بنگاه های تولیدی شود.

** تلاش برای رسیدن به جایگاه واقعی قرض الحسنه
مصباحی مقدم با اشاره به فعالیت صندوق های قرض الحسنه گفت: بسیاری از صندوق های قرض الحسنه به موسسات مالی اعتباری تبدیل شدند و به صورت منفعت طلبانه کار می کنند ولی کمتر از ۲ هزار صندوق قرض الحسنه در کشور فعالیت می کنند که بعضی تک شعبه و برخی دارای شعب هستند ولی ابعاد مالی آنها بزرگ است و حجم خدمات آنان نیز فراوان است.

وی ریسک این صندوق ها از نظر نکول را بسیار پایین و در حدود ۲ درصد دانست و گفت: تامین مالی این صندوق ها متوجه نیازهای واقعی نیازمندان شده و هرچند مبالغ ناچیزی است ولی مشکلات مهمی از مردم را حل می کند و اطمینان خاطر از برگشت وام های اعطایی وجود دارد.

اگر کارکنان مالی طرف قرارداد نتوانند در قبال قراردادی که منعقد کرده تمام یا بخشی از تعهداتش را خواسته یا ناخواسته، عمل کند، گویند که 'نُکول' انجام داده است.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: معرف بیشتر کسانی که از این صندوق ها کمک می گیرند، معمولا هیات امنای این صندوق ها هستند و چون به صورت محلی شناخت دارند، نیاز افراد را شناسایی می کنند و با معرفی ضامن از سوی وام گیرنده، پرداخت صورت می گیرد.

وی درپایان خواستار تقویت صندوق های قرض الحسنه شد تا نیازهای مردم در قالب وام های قرض الحسنه رفع شود و این صندوق ها به جایگاه واقعی خود برسند.