شنبه ۱۱ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۸:۲۹
مجادله داغ ارزی؛ از افزایش مشکوک تقاضا در بازار تا ضعف بانک‌مرکزی
با تداوم افت‌واخیزها در بازار ارز، تقابل دیدگاه‌های کارشناسی درباره سیاست‌های ارزی تشدید شده‌است و در حالی که بانک‌مرکزی همچنان ترجیح می‌دهد خود را از رسانه‌ها دور نگه دارد، کارشناسان مجادله‌های داغی بر سر نرخ ارز در کشور دارند.
به گزارش اخبار بانک به نقل از خبرآنلاین، دو تن از مسئولان پیشین بانک‌مرکزی در مناظره‌ای که سیمای جمهوری‌اسلامی میزبانی آن را برعهده داشت، نقطه نظرات کاملا متفاوتی درباره سیاست‌های ارزی و راه‌حل‌های مدیریت التهابات بازار بیان کردند.
سیدکمال سیدعلی که در دوران محمودبهمنی مدتی معاون ارزی بانک مرکزی دولت دهم بود در این مناظره با تشریح شروط یکسان‌سازی نرخ ارز گفت: "در ۹ ماهه ابتدای امسال ۲۰ میلیارددلار ارز از طریق اتاق مبادلات فروخته شده است.
"دلار طی یک‌سال گذشته ۱۲ درصد در دنیا گران شد ولی یورو که در بازار ایران در سال ۹۱ به طور متوسط ۴۵۶۰ تومان بود امروز به ۴۳۶۰ تومان رسیده است بنا بر این افزایش قیمت عمدتا در مورد دلار بوده است نه تمام ارزها. تردیدی نیست که دولت در مدیریت بازار ارز به موضوع کنترل تورم توجه دارد و نمی خواهد از این طریق تورمی اتفاق بیافتد. در چنین شرایطی باید بررسی کرد طی دو ماهه اخیر چه اتفاقاتی افتاده که نرخ ارز افزایش پیدا کرده است؟"
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات افزود:" به نظر من عوامل مختلفی در این افزایش نقش داشته است؛ به عنوان مثال رییس جمهور جدید آمریکا در یکی دو ماه اخیر تهدید کرده که برجام را پاره خواهد کرد و این حواشی بر بازار ارز و افزایش قیمت تاثیر گذاشته است".
وی ادامه‌داد: نرخ ارز طی مدت کوتاهی حدود ۱۷ درصد گران شده و این افزایش قطعا نیازمند مدیریت است.
به گفته سیدعلی، واردکنندگان به دنبال ارز ارزان، صادرکنندگان خواهان ارز گران و سودجویان مشتاق ارز پرنوسان هستند و دولت در چنین شرایطی باید علاوه بر به حاشیه راندن سودجویان، راه حل مناسبی برای ابجاد تعادل در بازار پیداکند. واقعیت این است که نمی توان ایجاد اشتغال، کنترل تورم، خروج از رکود و همه اولویت های اقتصادی را در گروی کنترل نرخ ارز دید".
وی در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر آیا شرایط یکسان‌سازی نرخ ارز وجود دارد، گفت:" همه می‌دانند چند‌نرخی ماندن ارز فسادزا است بنابراین تردیدی در ضرورت یکسان‌سازی وجود ندارد ولی برای انجام این مهم باید شروط و زمینه‌هایی فراهم باشد که از جمله آن‌ها دسترسی به ارز حاصل از صادرات و برقراری روابط معمول کارگزاری است. با وجود شرایط پس از لغو تحریم‌ها و اجرای برجام قطعا یکسان‌سازی نرخ ارز در آینده نزدیک انجام شدنی است".
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با بیان اینکه در سال جاری ۸۰ میلیارد دلار درآمد ارزی خواهیم داشت،گفت:" ۳۶ میلیارد دلار این درآمد از طریق نفت حاصل میشود که بیش تز درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت در سال گذشته است یعنی منابع ارزی ما بیشتر خواهدبود ولی نرخ ارز هم بالا رفته است بنابراین باید بررسی کرد کدام عامل یا عوامل توران میان عرضه و تقاضا را برهم زده‌اند؟
معاون ارزی اسبق بانک‌مرکزی ادامه‌داد: "قطعا تقاضا در بازار افزایش پیدا کرده ولی علت این افزایش، رفتار احتیاطی مردم است. طبیعی است در شرایط بحرانی کسانی که نیازمند ارز هستند رفتار احتیاطی خواهند داشت. از سوی دیگر هیجانات بازار باعث شده سفته‌بازها وارد شوند بکه خود به عاملی برای افزایش تقاضای کاذب تبدیل شده است".
وی افزود: "وقتی در سال گذشته میلادی قیمت نفت از ۱۱۰ دلار به زیر ۳۰ دلار رسید، ارزش پول در کشورهای نفتی ۵۰ درصد افت کرد. در نیجریه ۵۵ درصد، نروژ ۴۵ درصد، آذربایجان ۵۳ درصد، قزاقستان ۹۰ درصد، مکزیک ۴۰ درصد و در عربستان نیز بالغ بر ۳۰ درصد ذخایر فروخته شد ولی در ایران بانک مرکزی بازار را کنترل کرد".
این کارشناس ارز در این‌باره که با وجود افزایش تقاضای ارز در نیمه دوم سال، آیا ممکن است در آینده بانک مرکزی ارز را به صورت پیش فروش در اختیار تجار قرار دهد؟ گفت: "بانک مرکزی می تواند درباره این موضوع بررسی کند".
ضعف عملکرد بانک‌مرکزی مشهود است
پس ازسیدعلی، حیدرمستخدمین حسینی که در زمان طهماسب مظاهری معاون حقوقی و پارلمانی بانک مرکزی بود به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت.
یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه وجوه از بانک ها به سمت بازار ارز حرکت کرده است، گفت: باید سیستم شناور مدیریت شده ارزی را اجرایی کنیم.
وی با بیان اینکه اقتصاد دارای اجزای مختلفی از جمله بازارهای ارز، کالا، بیمه، پول و سرمایه است، گفت: "اگر در یکی از این بازارها خللی وجود داشته باشد، آثارآن در سایر بازارها هم قابل مشاهده است بنابراین فقط پرداختن به سیاست‌های ارزی راهگشا نیست و باید بنیان‌های اقتصاد تصحیح و در بازارهای مختلف شفاف سازی شود".
مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه ضعف در سیاست‌گذاری‌های دولت و بانک مرکزی مشهود است، ادامه داد: "خلف وعده بانک‌مرکزی در یکسان کردن ارز قطعا باعث سلب اعتماد مردم میشود. آثار این بی‌اعتمادی را امروز در بازار ارز با خروج پول‌ها از بانک‌ها به سمت بازار ارز قابل مشاهده است".
این کارشناس اقتصادی بر خلاف سیدعلی تاکیدکرد: "نمی‌توان گفت نوسانات نرخ ارز بر اثر عوامل بیرونی مانند انتخابات آمریکا، اربعین و ژانویه و ... است. باید در این بخش به عوامل درونی و سیاست گذاری ها که وظیفه بانک مرکزی است نیز توجه داشته باشیم چون این بانک وظیفه حفظ ارزش پول ملی را دارد".
مستخدمین حسینی گفت:" عملکرد صحیح بانک مرکزی و دولت می تواند دامنه التهابات را محدود کند کما اینکه در ترکیه با وجود بمب‌گذاری‌ها و اتفاقات دیگر، نرخ ارز تنها ۱۲ درصد رشد داشته ولی در ایران شاهد افزایش ۱۷ تا ۲۰ درصدی نرخ ارز هستیم".
سیدکمال سیدعلی که در دوران محمودبهمنی مدتی معاون ارزی بانک مرکزی دولت دهم بود در این مناظره با تشریح شروط یکسان‌سازی نرخ ارز گفت: "در ۹ ماهه ابتدای امسال ۲۰ میلیارددلار ارز از طریق اتاق مبادلات فروخته شده است.
"دلار طی یک‌سال گذشته ۱۲ درصد در دنیا گران شد ولی یورو که در بازار ایران در سال ۹۱ به طور متوسط ۴۵۶۰ تومان بود امروز به ۴۳۶۰ تومان رسیده است بنا بر این افزایش قیمت عمدتا در مورد دلار بوده است نه تمام ارزها. تردیدی نیست که دولت در مدیریت بازار ارز به موضوع کنترل تورم توجه دارد و نمی خواهد از این طریق تورمی اتفاق بیافتد. در چنین شرایطی باید بررسی کرد طی دو ماهه اخیر چه اتفاقاتی افتاده که نرخ ارز افزایش پیدا کرده است؟"
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات افزود:" به نظر من عوامل مختلفی در این افزایش نقش داشته است؛ به عنوان مثال رییس جمهور جدید آمریکا در یکی دو ماه اخیر تهدید کرده که برجام را پاره خواهد کرد و این حواشی بر بازار ارز و افزایش قیمت تاثیر گذاشته است".
وی ادامه‌داد: نرخ ارز طی مدت کوتاهی حدود ۱۷ درصد گران شده و این افزایش قطعا نیازمند مدیریت است.
به گفته سیدعلی، واردکنندگان به دنبال ارز ارزان، صادرکنندگان خواهان ارز گران و سودجویان مشتاق ارز پرنوسان هستند و دولت در چنین شرایطی باید علاوه بر به حاشیه راندن سودجویان، راه حل مناسبی برای ابجاد تعادل در بازار پیداکند. واقعیت این است که نمی توان ایجاد اشتغال، کنترل تورم، خروج از رکود و همه اولویت های اقتصادی را در گروی کنترل نرخ ارز دید".
وی در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر آیا شرایط یکسان‌سازی نرخ ارز وجود دارد، گفت:" همه می‌دانند چند‌نرخی ماندن ارز فسادزا است بنابراین تردیدی در ضرورت یکسان‌سازی وجود ندارد ولی برای انجام این مهم باید شروط و زمینه‌هایی فراهم باشد که از جمله آن‌ها دسترسی به ارز حاصل از صادرات و برقراری روابط معمول کارگزاری است. با وجود شرایط پس از لغو تحریم‌ها و اجرای برجام قطعا یکسان‌سازی نرخ ارز در آینده نزدیک انجام شدنی است".
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با بیان اینکه در سال جاری ۸۰ میلیارد دلار درآمد ارزی خواهیم داشت،گفت:" ۳۶ میلیارد دلار این درآمد از طریق نفت حاصل میشود که بیش تز درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت در سال گذشته است یعنی منابع ارزی ما بیشتر خواهدبود ولی نرخ ارز هم بالا رفته است بنابراین باید بررسی کرد کدام عامل یا عوامل توران میان عرضه و تقاضا را برهم زده‌اند؟
معاون ارزی اسبق بانک‌مرکزی ادامه‌داد: "قطعا تقاضا در بازار افزایش پیدا کرده ولی علت این افزایش، رفتار احتیاطی مردم است. طبیعی است در شرایط بحرانی کسانی که نیازمند ارز هستند رفتار احتیاطی خواهند داشت. از سوی دیگر هیجانات بازار باعث شده سفته‌بازها وارد شوند بکه خود به عاملی برای افزایش تقاضای کاذب تبدیل شده است".
وی افزود: "وقتی در سال گذشته میلادی قیمت نفت از ۱۱۰ دلار به زیر ۳۰ دلار رسید، ارزش پول در کشورهای نفتی ۵۰ درصد افت کرد. در نیجریه ۵۵ درصد، نروژ ۴۵ درصد، آذربایجان ۵۳ درصد، قزاقستان ۹۰ درصد، مکزیک ۴۰ درصد و در عربستان نیز بالغ بر ۳۰ درصد ذخایر فروخته شد ولی در ایران بانک مرکزی بازار را کنترل کرد".
این کارشناس ارز در این‌باره که با وجود افزایش تقاضای ارز در نیمه دوم سال، آیا ممکن است در آینده بانک مرکزی ارز را به صورت پیش فروش در اختیار تجار قرار دهد؟ گفت: "بانک مرکزی می تواند درباره این موضوع بررسی کند".
ضعف عملکرد بانک‌مرکزی مشهود است
پس ازسیدعلی، حیدرمستخدمین حسینی که در زمان طهماسب مظاهری معاون حقوقی و پارلمانی بانک مرکزی بود به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت.
یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه وجوه از بانک ها به سمت بازار ارز حرکت کرده است، گفت: باید سیستم شناور مدیریت شده ارزی را اجرایی کنیم.
وی با بیان اینکه اقتصاد دارای اجزای مختلفی از جمله بازارهای ارز، کالا، بیمه، پول و سرمایه است، گفت: "اگر در یکی از این بازارها خللی وجود داشته باشد، آثارآن در سایر بازارها هم قابل مشاهده است بنابراین فقط پرداختن به سیاست‌های ارزی راهگشا نیست و باید بنیان‌های اقتصاد تصحیح و در بازارهای مختلف شفاف سازی شود".
مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه ضعف در سیاست‌گذاری‌های دولت و بانک مرکزی مشهود است، ادامه داد: "خلف وعده بانک‌مرکزی در یکسان کردن ارز قطعا باعث سلب اعتماد مردم میشود. آثار این بی‌اعتمادی را امروز در بازار ارز با خروج پول‌ها از بانک‌ها به سمت بازار ارز قابل مشاهده است".
این کارشناس اقتصادی بر خلاف سیدعلی تاکیدکرد: "نمی‌توان گفت نوسانات نرخ ارز بر اثر عوامل بیرونی مانند انتخابات آمریکا، اربعین و ژانویه و ... است. باید در این بخش به عوامل درونی و سیاست گذاری ها که وظیفه بانک مرکزی است نیز توجه داشته باشیم چون این بانک وظیفه حفظ ارزش پول ملی را دارد".
مستخدمین حسینی گفت:" عملکرد صحیح بانک مرکزی و دولت می تواند دامنه التهابات را محدود کند کما اینکه در ترکیه با وجود بمب‌گذاری‌ها و اتفاقات دیگر، نرخ ارز تنها ۱۲ درصد رشد داشته ولی در ایران شاهد افزایش ۱۷ تا ۲۰ درصدی نرخ ارز هستیم".
کد مطلب: 49355
ارسال نظر
تازه ترین اخبار
