علت نیاز به همدلى میان مردم و مسؤولان

به گزارش پایگاه خبری « اخبار بانک » بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در حرم مطهر رضوى در روز آغاز سال جدید همواره یکى از مهم ترین و سخنرانى هاى رهبر معظم انقلاب اسلامى بوده است. هر ساله ایشان در این روز و در این جایگاه مهم علاوه بر تبیین شعار سال به بیان برخى از مهم ترین مسائل سالى که گذشته است و بیان برخى از مهم ترین مسائل سال جدید مى پردازند. رهبر معظم انقلاب اسلامى در سخنان امسال خویش نیز به همین صورت در بیانات خویش به تبیین شعار سال و برخى از مهم ترین مسائل سال گذشته و سال جدید پرداختند. ایشان در تبیین شعار سال علت نیاز به همدلى میان مردم و مسؤولان را توضیح دادند و سپس به بیان مسأله انتقاد از دولت و رابطه دولت با منتقدان پرداختند. در همین سخنرانى معظم له به تبیین مسائل اقتصادى کشور به عنوان یکى از ضرورى ترین مسائل کنونى جمهورى اسلامى وارد شدند و دو نگاه مختلف در این باره را تبیین کردند. یک نگاه که به دنبال اقتصاد درونزا است و نگاه دیگرى که تصور مى کنند اقتصاد را مى توان با سیاست خارجى و کرنش در برابر ابرقدرتها اصلاح کرد. ایشان با تبیینى واضح به بیان غلط بودن و عقیم و ناتوان بودن نگاه دوم پرداختند. در همین سخنان مهم رهبر معظم انقلاب نکاتى بسیار مهم در باب مسائل هسته اى کشور بیان کردند که در جاى خود باید مورد توجه جدى قرار گیرد. *

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در حرم مطهر رضوى واجد محورها و نکات بسیار مهمى است که دراین مجال اندک نمى توان همه این محورها و نکات را مورد توجه و بررسى قرار داد. ایشان در سخنان سال اخیر خود بر نکات مهمى تأکید کردند که متن حاضر از میان این نکات و محورها به برخى از مهم ترین هاى آن اشاره خواهد کرد.
نصرت الهى مشروط به رعایت دستوراتى است
رهبر معظم انقلاب اسلامى در این سخنرانى ضمن بیان برخى از ویژگى هاى نوروز و سال جدید به مسأله نصرت الهى و وعده اى که خداى متعال به مومنان داده است اشاره کردند و خاطر نشان ساختند که این وعده مشروط است به انجام ۴ شرط که عبارتند از: «خداوند متعال چهار شاخص را در این آیه ى شریفه براى آن مؤمنانى که قدرت در اختیار آن ها قرار مى گیرد و از زیر سلطه ى قدرتمندان جائر خارج میشوند، معیّن کرده و وعده کرده است که «اِنَّ اللهَ عَلى نَصرِهِم لَقَدیر» ؛ خداى متعال قادر است که یک چنین ملّتى را نصرت کند و یقیناً هم نصرت خواهد کرد. از این چهار شرط، یکى نماز است، یکى زکات است، یکى امر به معروف است و دیگرى نهى از منکر.» ایشان در ادامه به تفصیل به تبیین این چهار شرط پرداختند و در بحث از امر به معروف تأکید کردند که: «در حاشیه عرض بکنیم که این معناى مهمّ امر به معروف و نهى از منکر را نباید به مسائل زیر نصاب اهمّیّت منحصر کرد؛ بعضى تصوّر مى کنند امر به معروف و نهى از منکر منحصر مى شود به این که انسان به فلان زن یا فلان مردى که یک فرع دینى را رعایت نمى کند تذکّر بدهد؛ البتّه این ها امر به معروف و نهى از منکر است امّا مهم ترین قلم امر به معروف و نهى از منکر نیست. مهم ترین قلم امر به معروف و نهى از منکر عبارت است از امر به بزرگ ترین معروفها و نهى از بزرگ ترین منکرها. بزرگ ترین معروفها در درجه ى اوّل عبارت است از ایجاد نظام اسلامى و حفظ نظام اسلامى؛ این امر به معروف است. معروفى بالاتر از ایجاد نظام اسلامى و حفظ نظام اسلامى نداریم؛ هر کسى که در این راه تلاش کند، آمر به معروف است؛ حفظ عزّت و آبروى ملّت ایران، بزرگ ترین معروف است. معروفها این ها هستند: اعتلاى فرهنگ، سلامت محیط اخلاقى، سلامت محیط خانوادگى، تکثیر نسل وتربیت نسل جوان آماده ى براى اعتلاى کشور، رونق دادن به اقتصاد و تولید، همگانى کردن اخلاق اسلامى، گسترش علم و فنّاورى، استقرار عدالت قضائى و عدالت اقتصادى، مجاهدت براى اقتدار ملّت ایران و وراى آن و فراتر از آن، اقتدار امّت اسلامى و تلاش و مجاهدت براى وحدت اسلامى؛ مهم ترین معروفها این ها است و همه موظّفند در راه این معروفها تلاش کنند؛ امر کنند. نقطه ى مقابل این ها هم عبارت است از منکرها. ابتذال اخلاقى منکر است، کمک به دشمنان اسلام منکر است، تضعیف نظام اسلامى منکر است، تضعیف فرهنگ اسلامى منکر است، تضعیف اقتصاد جامعه و تضعیف علم و فنّاورى منکر است؛ از این منکرها باید نهى کرد.»
این نکته بسیار مهم و اساسى است که رهبر معظم انقلاب اسلامى بر آن تأکید کردند و خاطر نشان ساختند که امر به معروف و نهى از منکر را نباید حقیر و کوچک دید و یا به کارهاى کوچک محدود کرد. بلکه باید امر به معروف و نهى از منکر را امرى به وسعت همه معروفهاى اسلامى دید و آنگاه به این نتایج مهم و اساسى دست خواهیم یافت.

همه باید از دولت حمایت کنند.
نکته مهم دیگر این سخنان این بود که رهبر معظم انقلاب اسلامى در آن به تبیین شعار سال پرداختند و خاطر نشان ساختند که همگان باید از دولت حمایت کنند و این به معنى آن نیست که کسى حق انتقاد ندارد. ایشان در این باره خاطر نشان ساختند:
«دولتها در نظام اسلامى باید مورد حمایت مردم قرار بگیرند؛ حتّى از سوى آن کسانى که به این شخص خاص در دولت رأى ندادند هم باید مورد پشتیبانى و حمایت قرار بگیرند؛ این حرفِ حقیقى و لبّ معناى انسجام اجتماعى و ملّى در کشور اسلامى ما است. همه باید به عنوان یک واحد، با دولتى که مسؤول کار و بر سر کار است اتّحاد کلمه نشان بدهند و به آن کمک کنند؛ مخصوصاً در آن مواردى که کشور با مسائل مهم و چالشهاى مهمّى روبه رو است که در این زمینه عرایضى خواهم کرد. امروز وظیفه ى همه ى آحاد ملّت این است که از مسؤولین کشور حمایت کنند و به مسؤولین دولتى کمک کنند. این مخصوص این دولت نیست، مربوط به همه ى دولتها است؛ دولتهایى هم که بعداً سرِ کار مى آیند همین خصوصیّت را دارند. اوّلاً به خاطر این که همه ى دولتها دغدغه ى اصلى و اساسى شان حلّ مشکلات مردم است؛ البتّه ممکن است توانایى هاى مختلفى داشته باشند و همه در یک ردیف نباشند؛ ثانیاً ممکن است که سلایق گوناگونى داشته باشند؛ امّا هدف در همه ى این دولتها عبارت است از این که در دوره ى مسؤولیّت خود در حدّ توان خودشان بتوانند مشکلات کشور را حل کنند. هر دولتى که در چهارچوب قانون اساسى بر سر کار بیاید، دولت قانونى است، دولت مشروع است. مهم نیست که چقدر و چه نسبتى از آحاد رأى دهندگان به این رئیس جمهور یا آن رئیس جمهور رأى دادند؛ تعداد کاهش و افزایش آراء به محبوبیّت ارتباط پیدا مى کند، امّا به مشروعیّت و قانونیّت ارتباطى ندارد. هر کسى با هر تعداد رأیى که از طرف اکثریّت مردم بر طبق چهارچوب قانون اساسى انتخاب شد؛ این مشروع است، دولت قانونى است و باید مردم او را قانونى بدانند و تا آنجایى که میتوانند به او کمک کنند؛ (البتّه) حقوق دوجانبه اى برقرار است. البتّه هر دولتى منتقدینى دارد، این دولت هم منتقدینى دارد، دولتهاى قبلى هم هرکدام انتقادکنندگانى داشتند؛ تا اینجاى قضیّه هیچ اشکالى ندارد. کسانى هستند که این روش را قبول ندارند، این رفتار را قبول ندارند، این حرف را قبول ندارند، این سیاست را قبول ندارند؛ این ها منتقدند و انتقاد مى کنند، مانعى ندارد؛ امّا انتقادها باید در چهارچوب منطقى باشد. خود بنده هم به دولتهاى گوناگون انتقادهایى داشتم، این انتقادها را همواره هم تذکّر داده ام، در هیچ موردى از آنچه به نظر من عیب بوده و جاى انتقاد بوده است، از تذکّر خوددارى نکردم؛ منتها این تذکّرات را در وضع مناسب و در موقعیّت مناسب و با شکل مناسب دادیم؛ یا پیغام دادیم، یا حضورى گفتیم، یا اصرار کردیم. تذکّردادن هیچ اشکالى ندارد امّا این تذکّر بایستى جورى باشد که اعتماد عمومى را از کسانى که مسؤولند و مشغول کارند، سلب نکند؛ تذکّر دادن باید جورى باشد که موجب بى اعتمادى عمومى نشود، اهانت وجود نداشته باشد و روشهاى خشم آلود وجود نداشته باشد؛ همه با برادرى اسلامى به مسأله ى ارتباطِ میان دولت و ملّت نگاه کنند و با آن شیوه رفتار بکنند. البتّه این طرفینى است. من، هم به مردم این توصیه را عرض میکنم که با دولت بایستى مهربانانه و با نگاه همراهى و همدلى سخن گفت، هم به مسؤولان کشور - در سه قوّه - این را تأکید مى کنم که آن ها هم باید با منتقدین خود و با کسانى که از آن ها انتقاد مى کنند رفتار مناسبى داشته باشند، آن ها را تحقیر نکنند، به آن ها اهانت نکنند؛ تحقیر مخالفان از سوى مسؤولان، خلاف تدبیر و خلاف حکمت است. من مردم عزیزمان را به بى تفاوتى دعوت نمى کنم، به نظارت نکردن دعوت نمى کنم؛ آن ها را به اهتمام در مسائل اساسى کشور دعوت مى کنم؛ امّا اصرار مى کنم که برخوردها نه از سوى مردم نسبت به مسؤولین و نه از سوى مسؤولین نسبت به منتقدین، تخریبى نباید باشد؛ نه تحقیر باشد، نه اهانت باشد. ممکن است در یک قضیّه اى، یک عدّه اى دغدغه داشته باشند؛ دغدغه داشتن جرم نیست؛ دلواپس بودن جرم نیست. مى توانند کسانى حقیقتاً نسبت به یک مسأله ى مهم و حسّاس کشور، احساس دلواپسى و دغدغه مندى کنند؛ هیچ مانعى ندارد؛ امّا این به معناى متّهم کردن نباشد، به معناى نادیده گرفتن زحمات و خدمات نباشد. از آن طرف هم دولت و طرف داران دولت به کسانى که ابراز دغدغه و دلواپسى مى کنند، بایستى اهانتى نکنند. من این را صریحاً به ملّت عزیزمان عرض مى کنم - قبلاً هم گفتم - من از همه ى دولتها در دوران مسؤولیّت خودم حمایت کردم؛ از این دولت هم حمایت مى کنم. هرجا هم لازم باشد تذکّر مى دهم؛ البتّه چک سفید امضا هم به کسى نمى دهم. نگاه مى کنم به عملکردها و برحسب عملکردها قضاوت مى کنم و به توفیق الهى و به کمک الهى، برحسب عملکردها هم عمل خواهم کرد. این مطلب اوّل در توضیح و تبیین آنچه به عنوان شعار سال - همدلى و هم زبانیِ میان دولت و ملّت - مطرح کردیم؛ همدل باشند، هم زبان باشند و همکاری کنند و در کنار هم به سوی رفع مشکلات حرکت کنند.»
در این بخش مهم و فراز طولانى رهبر معظم انقلاب اسلامى خاطر نشان ساختند که همگان باید در مسائل اساسى و مهم کشور با دولت همدلى و همراهى داشته باشند و از آن حمایت کنند و البته این به معنى آن نیست که کسى از دولت انتقاد نکند. بلکه در انتقاد باید چارچوب ها و مسائل لازم را رعایت کرد و از سوى دیگر دولت هم باید به منتقدین خود احترام بگذارد و از اهانت به آن ها خوددارى کند.

فرصت هایى که کشور در اختیار دارد
بخش مهم دیگرى از سخنان رهبر معظم انقلاب به بیان فرصت هاى کنونى کشور مصروف شد. در این بخش رهبر معظم انقلاب به همگان تذکر دادند که توجه داشته باشند که مبادا فرصت هاى مهمى که کشور در دست دارد مورد بى توجهى قرار گیرد و از دست برود. ایشان در اشاره به برخى از این فرصت ها خاطر نشان ساختند: «امروز، هم فرصتهاى بسیار بزرگى داریم، هم چالشهایى در پیش روى ما است که بایستى با این چالشها برخورد کنیم و با کمک این فرصتها، بر این چالشها به توفیق الهى پیروز بشویم. خب، امروز فرصتهاى بزرگى داریم؛ یکى از بزرگ ترین فرصتهاى ما مربوط مى شود به نیروى انسانى کارامد و مبتکر که در کشور ما بحمدالله بوفور و فراوانى، نیروى کارآمد و عمدتاً جوان و داراى ابتکار و روحیّه وجود دارد. یکى از بزرگ ترین فرصتهاى ما همراهى مردم ما و جوانهاى ما با نظام و هدفهاى نظام و امام بزرگوار است. من به شما برادران و خواهران عزیز توجّه مى دهم که نگاه کنید در این راهپیمایى هاى روز قدس یا بیست ودوّم بهمن، عمده جوانها هستند؛ این جوانها همان جوانهایى هستند که شبانه روز به وسیله ى رسانه هاى صوتى و تصویرى و اینترنتى، در زیر بمباران تخریب قرار دارند؛ غوغایى است در دنیا؛ در دنیاى مجازى.... درعین حال شما نگاه مى کنید مى بینید ده ها میلیون از همین جوانها در سرتاسر کشور در روز بیست ودوّم بهمن مى آیند و شعار مى دهند و ابراز احساسات مى کنند و نسبت به امام، نسبت به اسلام، نسبت به نظام اسلامى ابراز ارادت مى کنند؛ این چیز کوچکى نیست، این فرصت بسیار بزرگى است. یکى دیگر از فرصتها عبارت است از پیشرفتهاى علمى اى که در دوران تحریم به وجود آمده است...»

دو راه حل براى یک مشکل
در کنار فرصت هاى کشور باید به چالش ها نیز توجه کرد که یکى از مهم ترین چالش هاى کشور مسأله اقتصاد ملى است. در حل مشکلات اقتصادى کشور دو نگاه وجود دارد که یکى بر توجه به درون تأکید دارد و دیگرى چشم به دست خارجى ها دوخته است. رهبر مظعم امروز در تبیین این دو نگاه خاطر نشان ساختند: «یکى از نقدترین و بزرگ ترین چالشهاى کشور مسأله ى اقتصاد ملّى است؛ اقتصاد. انتظار به حقّ مردم ما، این است که از یک اقتصاد شکوفا برخوردار باشند، رفاه عمومى باشد، طبقه ى ضعیف از وضعیّت غیرقابل قبول خارج بشود، از مشکلات نجات پیدا کند؛ این ها انتظارات مردم ما است و این انتظارات به حق است؛... در نگاه کلان به اقتصاد کشورمان دو جور نگاه وجود دارد. من خواهش مى کنم به خصوص صاحب نظران و هم چنین جوانان و عامّه ى مردم عزیزمان به این نکته توجّه کنند که دو جور نگاه به رونق اقتصادى و پیشرفت اقتصاد وجود دارد؛ یک نگاه مى گوید که ما پیشرفت اقتصاد را باید از ظرفیّتهاى درون کشور و درون مردم تأمین بکنیم...نگاه دوّم به اقتصاد کشور نگاه به پیشرفت اقتصاد با استفاده از کمک بیرون از مرزها است؛ مى گوید سیاست خارجى مان را تغییر بدهیم تا اقتصاد ما درست بشود، با فلان مستکبر کنار بیاییم تا اقتصاد رونق پیدا کند، تحمیل قدرتهاى مستکبر را در بخشهاى گوناگون و مسائل گوناگون بپذیریم تا اقتصادمان رونق پیدا کند؛ این هم نگاه دوّم است. امروز شرایط کشور به ما نشان داده است که این نگاه دوّم یک نگاه کاملاً غلط و عقیم و بى فایده است...من پیام رئیس جمهور آمریکا را که به مناسبت عید نوروز خطاب به مردم ایران کرده است دیدم؛ او در این پیام مى گوید که شما بیایید حرفهاى ما را قبول بکنید؛ در واقع محتوا و محصول حرف او این است مى گوید در مذاکرات هسته اى آن چیزى را که ما به شما دیکته مى کنیم این را شما قبول بکنید تا در کشور شما کار به وجود بیاید، تا سرمایه به وجود بیاید، تا فعّالیّت اقتصادى در کشور شما راه بیفتد؛ یعنى همین نگاه دوّم. این نگاه، نگاهى است که هرگز به نتیجه نخواهد رسید؛ باید نگاه کنیم به درون کشور، ظرفیّتهاى درونى بسیار است.

در اقتصاد کشور باید با برنامه ریزى عمل کرد
«نه در اقتصاد و نه در هیچ برنامه ى دیگرى، بدون هدف گذارى نمیشود حرکت کرد، باید هدف گذارى بشود. اگر در هر کارى بدون هدف گذارى مسؤولان دولتى حرکت کنند و پیش بروند، کار به روزمرّه گى خواهد رسید؛ به نتیجه نمى رسد. هدف گذاریِ مشخّص و ثابتی باید وجود داشته باشد که به سمت آن هدف، همه ى دستگاه ها را و همه ى امکانات را بسیج کنند. به نظر بنده آن چیزى که امسال و سالهاى بعد از این باید به عنوان هدف اقتصاد مورد توجّه باشد، عبارت است از سرمایه گذارى بر روى تولید داخلى. همه ى تلاشها از سوى همه باید براى تقویت تولید داخلى بسیج بشود. از همه ى مسؤولانى که در زمینه هاى اقتصادى فعّالیّت دارند و از همه ى آحاد مردم باید مطالبه بشود که به مسأله ى تقویت تولید داخلى کمک کنند.»

تحریم تنها ابزار دشمن است و مى توان آن را از کار انداخت
نکته مهم دیگرى که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید کردند این است که «تحریم تنها ابزار دشمن است، این را بدانند. تنها ابزار دشمن براى مقابله ى با ملّت ایران امروز عبارت است از تحریم؛ اگر ما درست عمل کنیم، با تدبیر عمل کنیم، تحریم مى تواند بى اثر بشود... اگر مسؤولین دولتى و آحاد مردم و به خصوص فعّالان بخشهاى اقتصادى همّت بکنند، تلاش بکنند و دستگاه هاى رسانه اى عمومى هم کمک بکنند - که حالا اشاره خواهم کرد - ان شاءالله خواهیم دید که تحریم قادر نخواهد بود که ملّت ایران را از پیشرفت باز دارد.

چند نکته در باب مسائل هسته اى
از آنجا که مسائل هسته اى مورد توجه رهبر معظم انقلاب در این سخنرانى به صورت مفصل در جاى خود باید مورد تحلیل قرار گیرد، در ادامه صرفا به بیان خلاصه اى از توصیه هاى معظم له در این باره اکتفا مى کنیم. ایشان در این سخنرانى مهم در باب مسأله هسته اى متذکر شدند:
- در زمینه ى مسائل هسته اى، دشمنان ما که طرف مقابل ملّت ایران قرار دارند - که عمده هم آمریکا است - این ها دارند با تدبیر و سیاست گذارى حرکت مى کنند. این را ما کاملاً توجّه داریم، مى فهمند که دارند چه کار مى کنند؛
- آن ها به این مذاکرات احتیاج دارند، آمریکا به مذاکرات هسته اى بسیار احتیاج دارد. این اختلافاتى هم که مى بینید در بین آمریکایى ها هست، سناتورهاى آمریکا یک جور، دولت آمریکا یک جور، این معنایش این نیست که این ها به این مذاکرات نیازمند نیستند؛ نه، آن جناح مقابل دولت، مایل است امتیازى را که در این مذاکرات وجود دارد، به نام حریفش که حزب دموکرات است ثبت نشود؛ دنبال این هستند. به این مذاکرات احتیاج دارند و این مذاکرات را براى خودشان لازم مى دانند امّا ابراز استغنا مى کنند.
- در پیام نوروزى رئیس جمهور آمریکا متأسّفانه حرفهاى غیر صادقانه اى وجود داشت. بااین که نسبت به ملّت ایران على الظّاهر اظهار دوستى مى کنند امّا انسان کاملاً و بروشنى درمى یابد که این اظهارات صادقانه نیست. یکى از حرفها این بود که در ایران کسانى هستند که با حلّ دیپلماتیک مسأله ى هسته اى موافقت ندارند؛ این را او میگوید. مى گوید در ایران کسانى هستند که نمى خواهند مسأله ى هسته اى با مذاکرات دیپلماسى حل وفصل بشود؛ این دروغ است؛ در ایران هیچ کس نیست که نخواهد مسأله ى هسته اى حل بشود و با مذاکرات حل بشود. آنچه ملّت ایران نمى خواهند عبارت است از قبول تحمیل ها و زورگویى هاى آمریکا؛ این را نمى خواهد
- در مورد مسائل هسته اى این است که این مذاکراتى که امروز در جریان است که با دولتهاى اروپایى و با آمریکا مذاکره مى کنند، مذاکره ى با آمریکا صرفاً در قضیّه ى هسته اى است و لاغیر، این را همه بدانند.
- این که آمریکایى ها تکرار مى کنند که «ما قرارداد با ایران مى بندیم، بعد نگاه مى کنیم ببینیم اگر به قرارداد عمل کردند تحریمها را برمیداریم» این حرف حرف غلط و غیر قابل قبولى است؛ این را ما قبول نداریم. رفع تحریمها جزو موضوعات مذاکره است، نه نتیجه ى مذاکرات؛ آن کسانى که دست اندرکار هستند، فرق این دو را به خوبى میفهمند. این یک خدعه ى آمریکایى است که مى گویند قرارداد میبندیم، نگاه مى کنیم به رفتارها، بعد تحریمها را برمیداریم! این جورى نیست؛ همین طور که مسؤولین ما صریحاً گفته اند و رئیس جمهور محترم صریحاً گفت، رفع تحریمها باید بدون هیچ فاصله اى در هنگام رسیدن به توافق انجام بگیرد، یعنى رفع تحریم جزء توافق است نه چیزى مترتّب بر توافق.
- یک نکته ى دیگر؛ آمریکایى ها تکرار مى کنند که ایران بایستى در تصمیم هایى که مى گیرد و چیزهایى که قبول مى کند، بازگشت ناپذیرى اى وجود داشته باشد؛ این را ما قبول نداریم.