پنجشنبه ۳۰ مرداد ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۵۸
پول‌فروشی بانکها به یکدیگر!
هادی غلامحسینی/ پول قرض دادن بانکها به یکدیگر تا جایی در حال توسعه است که کم مانده این امر نیز همچون قرض دادن نان به یکدیگر به یک ضرب‌المثل تاریخی تبدیل شود. در این بین قرض‌های اعتباری بین بانکی تا جایی ادامه یافته است که برخی کارشناسان نسبت به توسعه سفته بازی در شبکه بانکی هشدار می‌دهند.
بررسی‌ها بیانگر آن است که به رغم افزایش ۲۰۰هزارمیلیارد تومانی مانده سپرده‌های بانکی و افزایش ۱۳۰هزارمیلیارد تومانی مانده تسهیلات بانکی در سال ۹۲ بانکها به جای ارائه تسهیلات به تولید تنها به یکدیگر تسهیلات می‌دهند.
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که مانده سپرده‌های بانکها ۴۹۷هزار میلیارد تومان در سال ۹۱ به ۶۸۴هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۲ رسیده است، بدین ترتیب طی این بازه زمانی سپرده‌های بانکی ۲۰۰هزار میلیارد تومان رشد کرده است. از سوی دیگر مانده تسهیلات ارزی و ریالی بانکها طی سال مدت مورد بررسی از۴۳۹ هزار میلیارد تومان سال ۹۱ به ۵۷۰هزار میلیارد تومان تا پایان سال ۹۲ رسیده است، بدین ترتیب در این بخش نیز با رشد ۱۳۱هزار میلیارد تومانی مواجه بوده‌ایم.
اگرچه موارد فوق نشان از تقویت منابع مالی بانکها دارد اما با این وجود باز بخش تولید به عنوان بخش حقیقی اقتصاد، همچنان از کمبود مواردی چون سرمایه در گردش، نقدینگی و همچنین تسهیلات گلایه‌مند و مدعی است که این بخش از سوی بانکها کما‌فی‌السابق تأمین مالی نمی‌شود، بدین ترتیب به نظر می‌رسد سفته بازی در شبکه بانکی گل کرده است و بانکها به جای ارائه تسهیلات به تولید به یکدیگر تسهیلات می‌دهند.
تأمین‌کننده مالی خود نیاز به تأمین مالی دارد
اگرچه آمارهای فوق بیانگر تقویت منابع مالی شبکه بانکی کشور است، اما مواردی چون مطالبات معوق ۸۲ هزار میلیاردتومانی بانکها، بدهی ۷۰هزارمیلیارد تومانی دولت به بانکها، بدهی بیش از ۴۰هزار میلیارد تومانی بانکها به صندوق‌های بازنشستگی خود و اشتباه واحد‌های سرمایه‌گذاری بانکها مبنی بر تبدیل بیش از اندازه منابع به زمین و مستغلات و از همه بدتر ورود بانکها به حوزه بنگاه‌داری و ضرر و زیان ناشی از رکود تورمی در اقتصاد موجب شده بانکها که وظیفه تأمین مالی سایر بخش‌های اقتصادی را بر عهده دارند، خود نیاز‌مند تأمین مالی شوند.
مبادله منابع در بخش پولی کشور
در این بین به گفته عبده تبریزی، مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی بانکها با نرخ روزانه ۲۷ درصد به یکدیگر پول قرض می‌دهند و در حقیقت در حال معامله پول و اعتبار بین بانکی هستند.
پساندازهای مردم از طریق بانک به سرمایه بدل نمی‌شوند
از سوی دیگر محمد رضا روح الامینی، کارشناس حوزه بانک اظهار داشت: اختلاف نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی در بانک‌های مختلف کشور موجب شده تسهیلات بانکی هیچ وقت برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی به کار گرفته نشود، بلکه تسهیلات از یک بانک با نرخ سود پایین اخذ و در بانک دیگر با نرخ سپرده بالا تر سپرده‌گذاری می‌شود. وی در ادامه خواستار نظام‌مند شدن نرخ سود سپرده و نرخ تسهیلات در شبکه بانکی کشور شد و افزود: فاصله نرخ سود و سپرده در بخش‌های پولی باید به حدی برسد که سفته در شبکه بانکی از بین برود.
این کارشناس اقتصادی در توضیح فرآیند تبدیل پس‌انداز به سرمایه‌گذاری مولد در اقتصادهای سالم، عنوان داشت که بانکها پساندازهای خرد و کلان را از سطح جامعه به واسطه پرداخت بهره جمع‌آوری و پس از تأمین هزینه‌های خود سپرده‌ها را در قالب تسهیلات با نرخ بهره‌ای بالاتر به تولید پرداخت می‌کنند، طی این فرآیند پس‌اندازها به سرمایه‌گذاری مولد بدل می‌شوند و در این بین از سپرده‌گذار گرفته تا بانک و تولید‌کننده منتفع می‌شوند.
وی افزود: مردم جامعه به واسطه به تأخیر انداختن مصارف خود پس‌انداز می‌کنند و به دلیل آنکه بازار مطمئنی جز بازار پولی در شرایط فعلی اقتصادی در ایران یافت نمی‌شود، پس‌انداز خود را با نرخ بهره پایین نزد بانک سپرده‌گذاری می‌کنند، بانک با وجودی که وظیفه دارد تسهیلات را با نظارت‌های کارشناسی تنها به سرمایه‌گذاری‌های مولد اختصاص دهد، متأسفانه به افرادی تسهیلات می‌دهد که این افراد کل وام اخذ شده را در بانک دیگری که نرخ سود سپرده بالاتری پرداخت می‌کند، سپرده‌گذاری می‌کنند و مفت و مسلم سود در‌یافت می‌کنند.
سیستم پولی کشور معیوب است و به نظر می‌رسد باید فکر عاجلی برای آن کرد زیرا سال‌ها است که در ایران تنها به دلیل اشکال در شبکه بانکی پساندازهای خرد و کلان به سرمایه‌گذاری بدل نمی‌شوند و این امر برای اقتصاد مضر است.
بررسی‌ها بیانگر آن است که به رغم افزایش ۲۰۰هزارمیلیارد تومانی مانده سپرده‌های بانکی و افزایش ۱۳۰هزارمیلیارد تومانی مانده تسهیلات بانکی در سال ۹۲ بانکها به جای ارائه تسهیلات به تولید تنها به یکدیگر تسهیلات می‌دهند.
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که مانده سپرده‌های بانکها ۴۹۷هزار میلیارد تومان در سال ۹۱ به ۶۸۴هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۲ رسیده است، بدین ترتیب طی این بازه زمانی سپرده‌های بانکی ۲۰۰هزار میلیارد تومان رشد کرده است. از سوی دیگر مانده تسهیلات ارزی و ریالی بانکها طی سال مدت مورد بررسی از۴۳۹ هزار میلیارد تومان سال ۹۱ به ۵۷۰هزار میلیارد تومان تا پایان سال ۹۲ رسیده است، بدین ترتیب در این بخش نیز با رشد ۱۳۱هزار میلیارد تومانی مواجه بوده‌ایم.
اگرچه موارد فوق نشان از تقویت منابع مالی بانکها دارد اما با این وجود باز بخش تولید به عنوان بخش حقیقی اقتصاد، همچنان از کمبود مواردی چون سرمایه در گردش، نقدینگی و همچنین تسهیلات گلایه‌مند و مدعی است که این بخش از سوی بانکها کما‌فی‌السابق تأمین مالی نمی‌شود، بدین ترتیب به نظر می‌رسد سفته بازی در شبکه بانکی گل کرده است و بانکها به جای ارائه تسهیلات به تولید به یکدیگر تسهیلات می‌دهند.
تأمین‌کننده مالی خود نیاز به تأمین مالی دارد
اگرچه آمارهای فوق بیانگر تقویت منابع مالی شبکه بانکی کشور است، اما مواردی چون مطالبات معوق ۸۲ هزار میلیاردتومانی بانکها، بدهی ۷۰هزارمیلیارد تومانی دولت به بانکها، بدهی بیش از ۴۰هزار میلیارد تومانی بانکها به صندوق‌های بازنشستگی خود و اشتباه واحد‌های سرمایه‌گذاری بانکها مبنی بر تبدیل بیش از اندازه منابع به زمین و مستغلات و از همه بدتر ورود بانکها به حوزه بنگاه‌داری و ضرر و زیان ناشی از رکود تورمی در اقتصاد موجب شده بانکها که وظیفه تأمین مالی سایر بخش‌های اقتصادی را بر عهده دارند، خود نیاز‌مند تأمین مالی شوند.
مبادله منابع در بخش پولی کشور
در این بین به گفته عبده تبریزی، مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی بانکها با نرخ روزانه ۲۷ درصد به یکدیگر پول قرض می‌دهند و در حقیقت در حال معامله پول و اعتبار بین بانکی هستند.
پساندازهای مردم از طریق بانک به سرمایه بدل نمی‌شوند
از سوی دیگر محمد رضا روح الامینی، کارشناس حوزه بانک اظهار داشت: اختلاف نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی در بانک‌های مختلف کشور موجب شده تسهیلات بانکی هیچ وقت برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی به کار گرفته نشود، بلکه تسهیلات از یک بانک با نرخ سود پایین اخذ و در بانک دیگر با نرخ سپرده بالا تر سپرده‌گذاری می‌شود. وی در ادامه خواستار نظام‌مند شدن نرخ سود سپرده و نرخ تسهیلات در شبکه بانکی کشور شد و افزود: فاصله نرخ سود و سپرده در بخش‌های پولی باید به حدی برسد که سفته در شبکه بانکی از بین برود.
این کارشناس اقتصادی در توضیح فرآیند تبدیل پس‌انداز به سرمایه‌گذاری مولد در اقتصادهای سالم، عنوان داشت که بانکها پساندازهای خرد و کلان را از سطح جامعه به واسطه پرداخت بهره جمع‌آوری و پس از تأمین هزینه‌های خود سپرده‌ها را در قالب تسهیلات با نرخ بهره‌ای بالاتر به تولید پرداخت می‌کنند، طی این فرآیند پس‌اندازها به سرمایه‌گذاری مولد بدل می‌شوند و در این بین از سپرده‌گذار گرفته تا بانک و تولید‌کننده منتفع می‌شوند.
وی افزود: مردم جامعه به واسطه به تأخیر انداختن مصارف خود پس‌انداز می‌کنند و به دلیل آنکه بازار مطمئنی جز بازار پولی در شرایط فعلی اقتصادی در ایران یافت نمی‌شود، پس‌انداز خود را با نرخ بهره پایین نزد بانک سپرده‌گذاری می‌کنند، بانک با وجودی که وظیفه دارد تسهیلات را با نظارت‌های کارشناسی تنها به سرمایه‌گذاری‌های مولد اختصاص دهد، متأسفانه به افرادی تسهیلات می‌دهد که این افراد کل وام اخذ شده را در بانک دیگری که نرخ سود سپرده بالاتری پرداخت می‌کند، سپرده‌گذاری می‌کنند و مفت و مسلم سود در‌یافت می‌کنند.
سیستم پولی کشور معیوب است و به نظر می‌رسد باید فکر عاجلی برای آن کرد زیرا سال‌ها است که در ایران تنها به دلیل اشکال در شبکه بانکی پساندازهای خرد و کلان به سرمایه‌گذاری بدل نمی‌شوند و این امر برای اقتصاد مضر است.
کد مطلب: 25888
ارسال نظر
تازه ترین اخبار
