۰
۲
يکشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۴۹

اهداف، محصولات و ساختار بانکداری شرکتی

علي لطفي
بر طبق نتایج تحقیقات در ایتالیا سهم فعالیتهای اعتبارات شرکتی در بانکهای ایتالیایی بیشترین سهم از کل خدمات بانکداری شرکتی است، اما در سایر بانکهای اروپایی مورد بررسی سهم انواع خدمات بانکداری شرکتی از کل خدمات بانکداری شرکتی نسبتاً از پراکندگی بیشتری برخوردار است.
الزام برای مشتری مداری بیشتر و اثربخش تر و تفکیک فعالیتهای بانکداری خرد و بانکداری شرکتی از نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی مورد توجه مدیران بانکی در دنیا قرار گرفت. در آوریل ۱۹۹۸ دویچه بانک آلمان اعلام نمود رشد قابل توجهی در درآمد بانک از طریق بازمهندسی ساختار بر طبق انتظارات مشتریان داشته است. 

تغییر ساختار سازمانی و حرکت از ساختار وظیفه ای به سمت ساختارهای بازارگرا و مشتری مدار به منظور پاسخ اثربخش به پویایی محیط رقابتی و انتظارات مشتریان در سازمانهای غیرمالی به طور چشمگیری مشاهده می شود اما در صنعت بانکداری با کمی تاخیر در سالهای اخیر بدان توجه شده است. در ایران نیز بازتعریف حوزه های مختلف کسب و کار بانکی مبتنی بر رویکرد بازارگرایی تحولی بزرگ در سیستم بانکی می باشد که در دو سال اخیر توجه مدیران ارشد بانکهای کشور را به خود جلب نموده و منجر به ارائه مدل نوین کسب و کار بانکی در قالب بخشهای اصلی بانکداری خرد، بانکداری شرکتی و بانکداری اختصاصی در بعضی از بانکها شده و آنها را با چالشهای جدیدی مواجه ساخته است. 

در این گزارش خلاصه ای از تحقیقی که درباره بانکداری شرکتی در هفت بانک ایتالیا و پنج بانک اروپایی دیگر انجام شده ارائه می گردد. چهار حقیقت اصلی در بانکهایی که ساختار بانکداری شرکتی را ایجاد نموده اند وجود دارد. 

۱- تلاش مستمر برای درک ماهیت واقعی کسب و کار خود به منظور بهینه¬سازی واحدهای تولیدی و کانالهای توزیع
۲- فقدان یک چارچوب تئوریک و مدل مفهومی غالب برای بانکداری شرکتی
۳- ریسک زیاد عدم هماهنگی استراتژی، خط مشی¬های بازار، شکل¬های سازمانی خرد و کلان و سخت و نرم.
۴- افزایش فشار برای اینگونه تغییرات که به مدیران و کارمندان بانکها تحمیل می شود و کارکنان این حوزه باید مهارتها و توانمندیهای خود را طبق یک الگوی جدید که نسبت به گذشته از وضوح و روشنی کمتری برخوردار است توسعه دهند.

اهداف بانکداری شرکتی
اهداف بانکداری شرکتی در بانکهای ایتالیا و سایر بانکهای اروپایی مورد بررسی عبارتند از :
۱. افزایش حجم کسب و کار در حوزه شرکتی با رجوع به مشتریان جدید و بالقوه
۲. افزایش رضایت مشتریان شرکتی
۳. افزایش درآمد حوزه شرکتی
۴. افزایش ارزش افزوده اقتصادی در حوزه شرکتی
۵. افزایش نفوذ در حوزه ارتباطات بین المللی
معیارهای تفکیک حوزه بانکداری شرکتی در هفت بانک مورد مطالعه ایتالیایی در جدول زیر نشان داده شده است. مهمترین معیار برای این بخش بندی میزان فروش بوده است. در مقایسه با بانکهای ایتالیایی، در سایر بانکهای اروپایی مورد بررسی شرکتهایی با اندازه به مراتب بزرگتر و میزان فروش بیشتر در حیطه مشتریان شرکتی دسته بندی شده اند.

بخش بندی بازار بانکداری شرکتی
بانکهای ایتالیایی معیارهای بخش بندی زیر را برای بانکداری شرکتی درنظر گرفته اند. بر طبق نتایج تحقیقات انجام شده معیار حجم فروش شرکت و انتخاب ذهنی شرکتها مهمترین معیارهای بخشبندی بازار مشتریان شرکتی در این بانکها عبارتند از:
۱. حجم فروش موسسه
۲. مقدار معین حد اعتباری
۳. میزان مصرف شده حد اعتباری
۴. نرخ رشد فروش
۵. حجم کل کسب و کار
۶. سهم بانک از کل خطوط اعتباری ایجاد شده توسط بانکها
۷. بخش کالا و صنایع
۸. نوع حقوقی مشتری
۹. انتخاب ذهنی موسسات خاص
۱۰. سایر (ارزش افزوده اقتصادی)
سطح مدلهای بخشبندی بازار شرکتی در دنیا بیانگر این است که تفکیک بخشهای بانکداری خرد و شرکتی در دنیا در سطح اولیه و ضعیف قرار دارد که تنها توانسته مشتریان شرکتی بزرگ را از سایر مشتریان بانکی تفکیک نماید و بخشبندی پیچیده تری به منظور بکارگیری استراتژی فعالتر و ارائه خدمات متمایزتر برای مشتریان بخشهای مختلف بانکداری شرکتی مشاهده نشده است.
محصولات و خدمات بانکداری شرکتی
شکل عرضه بانکداری شرکتی به طور نزدیک با ویژگیهای خاص محصولات ارائه شده به مشتریان شرکتی ارتباط دارد. خدمات بانکداری شرکتی در سه دسته اصلی اعتبارات شرکتی، خدمات مالی شرکتی(Corporate finance ) و مشاوره تقسیم می شود. نتایج تحقیق بیانگر این است که بخش اعتبارات شرکتی از بیشترین اولویت و اهمیت در بانکهای مورد بررسی برخوردار است.

همچنین حوزه های اصلی خدمات بانکداری شرکتی در تحقیق مذکور عبارتند از :
۱. سیستم پرداخت
۲. مدیریت نقدینگی
۳. اعتبارات شرکتی
۴. مدیریت ریسک مالی
۵. مدیریت ریسک تجاری
۶. مدیریت دارایی
۷. خدمات مالی شرکتی (Corporate finance )
۸. خدمات بازار (Market place)
۹. خدمات بین المللی سازی
بر طبق نتایج تحقیقات در ایتالیا سهم فعالیتهای اعتبارات شرکتی در بانکهای ایتالیایی بیشترین سهم از کل خدمات بانکداری شرکتی است، اما در سایر بانکهای اروپایی مورد بررسی سهم انواع خدمات بانکداری شرکتی از کل خدمات بانکداری شرکتی نسبتاً از پراکندگی بیشتری برخوردار است. 

ساختار سازمانی بانکداری شرکتی
بخشبندی بازار، اختصاصی سازی فرایندها و ساختارهای سازمانی، تفکیک مسئولیتهای تصمیم گیری برای ترکیبات مختلف محصول/ بازار گزینه های مختلفی را بین بانکهای مختلف ترسیم نموده است. بررسیها نشان می دهد بانکهای مورد مطالعه گرایش به بخشبندی بر مبنای بازار دارند و این هدف اصلی در بانکداری شرکتی دنبال می شود. 
نیاز به مدیریت بانک بر طبق رویکرد پرتفولیو منتهی به ایجاد مراکز شرکتی می شود که ابزارهای خاص خود را برای مدیریت ریسک، برنامه ریزی استراتژیک و تخصیص منابع بانک را به همراه دارد. به طور کلی بررسی گزینه های مختلف سازماندهی بر اساس سه ویژگی اصلی ساختارها از قبیل طراحی سازمانی (بر طبق ترکیبی از بازار جغرافیایی، بخش مشتریان و محصولات) ، استقلال عملیاتی و مسئولیت درآمدزایی یا مرکز سوددهی قابل تشریح هستند. طراحی ساختار بانکداری شرکتی در چهار بخش زیر قابل بررسی است :
۱- اداره مرکزی (بخشبندی استراتژیک): یک بخش می تواند به طور مستقل خط مشیهای طراحی محصولات، قیمتگذاری و توزیع را برای مشتریان شرکتی تنظیم نماید.
۲- ادارات منطقه ای (بخشبندی منطقه ای): مدیران مناطق برای یک بخش مشخصی از بازار مشتریان شرکتی تخصیص می یابند و با شبکه شعب همکاری دارند.
۳- شبکه شعب (بخشبندی شعبه ای): شعبی که برای یک بخش از مشتریان تخصیص می یابد.
۴- نقش های ارتباطی (بخشبندی حرفه ای) : بانکداران شرکتی که در شعب خدمات ارائه می کنند.
آنچه که در بخش ساختار سازمانی بانکداری شرکتی بسیار بحث برانگیز میباشد ساختاری است که بانک در خصوص شکل شعبه و نحوه تعامل با شعب طراحی می نماید. شعب بر مبنای میزان تخصصی سازی بخش/ بازار دارای سه ضلع هستند.
شعبه شرکتی 
شعبه چندبخشی 
شعبه با خدمات کاملاً سنتی 
یکی از محرکهای اصلی ایجاد شعب شرکتی کارایی آن در دستیابی به اهداف بانک از جمله حجم فروش در حوزه مشتریان شرکتی است. از طرف دیگر نحوه تعامل حوزه بانکداری شرکتی با سایر بخشهای بانک با توجه به شکل ساختار شعب (شعب شرکتی مستقل و شعب شرکتی معین) که برای بانکداری شرکتی انتخاب شده است متفاوت می باشد. نقاط قوت و ضعف هر یک از شکلهای تعامل در زیر نشان داده شده است. 
شعبه شرکتی مستقل 
ویژگیهای مدل: شعب شرکتی کاملاً مستقل مجهز به عملیات پایه ای بانک (ریالی و ارزی)
شعبه شرکتی معین
ويژگيهاي مدل: شعب شرکتی تحت پشتیبانی شعب خرد به منظور انجام عملیات پایه ای بانک 

نقاط قوت:
شعبه شركتي مستقل:
مشروعیت بخشی به شعبه و وجود نقشهای ارتباطی در مقابل مشتریان 
شعبه شركتي معين: 
امکان ارائه راه حلهای یکپارچه تر برای مدیریت روابط با مشتریان 

نقاط ضعف:
شعبه شركتي مستقل:
امکان عدم پذیرش توسط مشتری که مجبور است تا با سه پاسخگوی مختلف مواجه گردد. 
شعبه شركتي معين:
ضعف مکانیسمهای تشویقی و مدلهای انگیزشی همکاری بین شعب شرکتی و خرد


*علی لطفی كارشناس بانكي
https://akhbarbank.com/vdci3zaz.t1a552bcct.html
مشاهده نظر مخاطبان
طاهری
Iran, Islamic Republic of
کارشناس کدوم بانک؟
میثم
باسلام اگه امکان داره رفرنس مقاله رو واسم میفرستید.چندتامنبع راجع به بانکداری شرکتی معرفی میکنید.با تشکر
تازه ترین اخبار